Dis eti hastaliklarindan korunmak için diseti kanalarini dikkate alin. Dis taslarinizi temizlettirin. Diseti hastalik larina yakalanma orani kötü agizlarda 6 kat daha fazla. Dis Hekimi Pinar Çaglar Kaya önemli bilgiler verdi.

SAGLIKLI dislere sahip olmanin en basit kurali düzenli dis firçalamak. Disler düzgün temizlenmediginde, yiyecek atiklari bakteri üremesine neden olur. Bakteri plagi da denilen püreye benzer birikintiler, dis çürüklerinin ve dis eti iltihaplarinin bas sorumlusu. Plakta üreyen mikroorganizmalar, sekerli gidalari parçalayarak asit üretiyor, asit de yavas yavas disi çürütüyor. Tedavi ertelenirse, sonuçta disinizi kaybetmeniz kaçinilmaz oluyor.
Dis eti hastaligi görünen birinde kalp hastaligi görülme orani 23 kat daha fazla. Bu hastaliga yakalananlarda kalp krizi geçirme riski de oldukça yüksek. Diseti hastaligi, kalp hastaliginin yani sira seker, beyin apsesi, romatizmal hastaliklar, böbrek yetmezligi gibi birçok rahatsizligin olusmasinin nedenleri arasinda da yer aliyor. Ulkemizde 35 yas üstündeki insanlarin yüzde 70’inde diseti hastaligi görülüyor. Birçok hastaliga neden olabilen diseti hastaligi, insanlarin saglikli yasam kalitesini düsürüyor.

GECIKMIS VAKALAR

DISETINDE sisme ve kizarma varsa ve çekilme yasaniyorsa, dikkat edin diseti hastaliklari kapinizda. Diseti hastaliginin bir diger belirtisi de dis eti kenarlarinda veya disler arasinda dis taslarina bagli olarak olusan siyah alanlar. Dis ile diseti arasindan iltihap geliyorsa, dislerde sallanma, uzama ve disler arasinda açilmalar oluyorsa, agizda sürekli bir kötü koku varsa geç kalmadan bir dis hekimine muayene olunmasi gerekiyor. Torbali’da diseti hastaliklarini danistigimiz dis hekimi Pinar Çaglar Kaya, kendilerine gelen hastalarin çogunlukla gecikmis vakalar oldugunu söyledi. Kaya, önemsenmeyen kanamalar yüzünden insanlarin kalabalik ortamlarda elma bile yiyemez hale geldigini belirterek, “Diseti problemi yüzünden gelen hastada çogunlukla iltihaba rastliyoruz. Kanama ve dis tasi zaten oluyor. Asiri agiz kokusu ve dis hassasiyeti oluyor”

KANAMAYI ÖNEMSEYIN

DISETI kanamalarini çogu zaman kimse önemsemez. Basit bir hastalik olarak görünen diseti kanamasi, çürük olmasa bile saglam dis kayiplarina neden olabiliyor. Agiz bakiminin iyi yapilmamasi, hormonal degisimler, bazi damar hastaliklari veya kalitimsal nedenler diseti kanamasinin ana nedenleri arasinda yer aliyor. Kanama kontrol altina alinmazsa, iltihabi bir reaksiyona yol açar. Bu iltihap, disi tutan kemik dokusunu eritir. Bu da saglam disin kaybedilmesi anlamima gelir. Bazilari, kanama artmasin diye dis firçalamayi yarida keser. Dogrusu, kanama olsa bile firçalamanin sürdürülmesidir. Kanamanin önlenmesi için kanamaya neden olan dis tasi ya da dokular gibi etkenler ortadan kaldirilmali. Iltihabi reaksiyon olusmussa  ilaç tedavisine baslanmali. Düzenli firçalamanin yani sira tuzlu ilik suyla gargara yapmak da faydali bir yöntem.

TASLARDAN KURTULUN

DIS üzerindeki bakteri plagi zamaninda yok edilmezse dis tasi yani tartar olusur. Plaktaki bakteriler tarafindan üretilen zararli maddeler disetlerinin etrafindaki destek dokularini yikar ve kök yüzeylerine yapisir. Tedavi edilmeyen disler sallanmaya baslar ve sonunda çekilir. Tartar, diseti çizgisinin altinda olustugunda tehlikelidir. Kireçli ve sert olan tartarin temizlenmesi de güçtür. Çogumuz dis tasi temizletme deneyimi yasamizdir ve ne kadar rahatsizlik verici bir uygulama oldugunu biliriz. Islem çogu zaman dis etlerinin kanamasina neden olur. Ama zararli olusumlari çikarmaya yarayan cihazlarin dis minesine yönelik herhangi bir zarari yok.

SINSI BIR HASTALIK

SAGLIKLI disetinin renginin pembe oldugunu belirten Kaya, “Saglikli dis eti dise ve kemige simsiki yapisir. Problemi anlamak için disetinizde kanama olup olmadigina bakin. Her gün düzenli firçalanan dislerde kanama olmaz” dedi. Kanama, tartar ya da agiz kokusu gibi belirtilerin önemsenmedigi takdirde diseti hastaliginin ileri evreye tasinacagini belirten Kaya, diseti hastaliklarinin yavas ve sinsi ilerleyen bir hastalik kaydetti. Kaya sunlari söyledi: “Hasta bir süre sonra agiz kokusu nedeniyle yakinlarindan elestiri almaya baslar. Disler sallanmaya baslar. Çürük varsa bir disinizi kaybedersiniz ama diseti hastaliklarinda tüm diserinizi kaybedersiniz. Yapilan islemler sadece süreci yavaslatir. Agzinizda 3 sene duracak dis en fazla 5 sene durur. Hasta yasitlarindan çok erken zamanlarda protez dise mahkum olur.”

YUZDE 30’U GENETIK

TIRNAKLA dis yüzeyini kazidiginizda yapiskan ve saydam bir tabakayi fark ediyorsaniz, disinizde bakteri plagi var demektir. Dise sikica tutunan plagin bir miligraminda 200 ile 500 milyon arasinda bakteri bulunur. Yapilan arastirmalara göre dis eti hastaliklarinin yüzde 30’u genetiktir. Kötü bir agiz da diseti hastaligini 6 kat artirir. Ailede diseti hastaligi olan biri varsa, sizin de uzmana görünmenizde fayda var. Akciger ve kalp hastaliklarina da sebebiyet veren sigara, dis etlerini yumusattigi için dislere de çok zararli. Dogum kontrol haplari, antidepresan ya da kalp ilaçlari kullaniyorsaniz hem agiz bakimina daha bir özen gösterin hem de uzmana ilaçlarinizla ilgili bilgi verin. Hamilelik, menopoz gibi hormonal degisikliklerin yogun oldugu dönemlerde dis eti hassaslasir. Yani hastaliklara daha yatkindir. Stres, diseti hastaliklarinin da risk faktörleri arasinda. Disi sikmak ya da gicirdatmak doku yikimina neden oldugundan bunun önüne geçmek için gece plagi takilabilir. Vücudun bagisiklik sisteminin zayifladiginda enfeksiyonlarla mücadele etmek zorlasir. Seker hastalari da dis eti enfeksiyonu açisindan yüksek risk grubundadir.

KALP KRIZI VE BEYIN KANAMASINDAN KORUYOR
Tayvanli bilim adamlarinin 7 yil boyunca beyin ve kalp ile ilgili hastalik geçmisi olmayan 100 bin civarinda kisinin saglik durumunu incelemesi sonucu ortaya çok ilginç bir o kadar da önemli bir tablo çikti. Arastirma; her yil dis hekimine giderek dislerini ve dis taslarini temizletenlerin kalp krizi geçirme riskinin, hiç dis hekimine gitmeyen ya da 2 yilda bir gidenlerden yüzde 24 daha az oldugunu gösterdi. Dis taslarini temizletenlerin beyin kanamasi geçirme riskinin ise yüzde 13 daha az oldugu belirlendi. Arastirma sonuçlari, Amerikan Tip Dernegi tarafindan Orlando’da düzenlenen toplantida açiklandi. Uzmanlar da basit kontrollerle kalp krizi oraninin azaltilacagi görüsüne katiliyor.
ERKEN TEDAVI ILE SAGLIKLI GULUSLER

YASAM boyu dislerinizin agzinizda kalmasini istiyorsaniz her gün düzenli olarak disinizi firçalayin, dis ipi ve gargara kullanin. Düzenli olarak disinizden bakteri birikintilerini uzaklastirmaniz iltihap olusmasini engeller. Diseti kanamasiyla karsi karsiyaysaniz, bunu önemseyin ve bir hekime danisin. Dis taslarinizi düzenli olarak temizletin. Düzenli dis hekimine giderek kontrollerinizi yaptirin. Erken tedavi her zaman önemlidir. Diseti hastaliklarinin erken safhalarinda uygulanan bu islemler genellikle yüz güldürücü sonuçlar için yeterli olmaktadir. Daha ilerlemis vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.