GELISEN sanayisi ile cazibe merkezi olan Torbali’da sayilari 20’yi bulan mermer fabrikasi, 10 mermer atöl-yesi basta ilçe ve Izmir ekonomisine büyük katki sagli-yor. Uzun yillardir gündemde olan fakat son olarak 2 yil önce Izmir Büyüksehir’in bölgede Organize Sanayi Bölgesi kurma girisimleri ile yeniden umutlanilan proje bir türlü hayata geçirilemiyor. Yaklasik 10 yildir ilçeye Mermercilik Organize Sanayi Bölgesi kurulmasi için mücadele eden isletmecilerin basinda Iz-Ko Mermer Maden Mobilya Dekorasyon A.S. Yönetim Kurulu Bas-kani Mevlüt Kaya geliyor.

400 FABRIKA, 20 BIN KISIYE IS
MERMERCILERIN bir bölgede faaliyet göstermesinin Torbali’da dev bir Pazar olusturacagini söyleyen Kaya, bu önerisinin Italya’da hayat geçirildigini söylüyor. Tor-bali’daki isletmelerin Izmir’deki mermer sektörünün yüzde 70’ini olusturdugunun altini çizen Mevlüt Kaya, bu projenin hayat geçirilmesi durumunda 4000 mermer isletmesine yaklasik 20 bin kisinin istihdam edecegini belirtti. Kemalpasa yolu üzerinde kurulmasi öngörülen Sanayi Bölgesi’nde küçük isletmelerin büyük isletmele-re yan sanayi olusturulacagi bir sistemin olusturulabile-cegini belirten tecrübeli isadami bu projeye Avrupa Bir-ligi Hibe Fonlari’ndan 500 milyarlik ödenek ayrilabildi-gini de sözlerine ekledi.

PETROL ILE ESDEGERDE
ILK olarak 8 yil önce Alaattin Yüksel’in valiligi döne-minde OSB için basvurdugunu söyleyen Kaya, “O dö-nem komite kurduk ama sonuç alamadik. Mermerciye sahip çikilmiyor. Petrol kuyusu açildiginda hepimiz çok seviniyoruz. Bu ülkenin bagrindan petrol çikmasi bizi mutlu ediyor. Bir tane kuyu ile iyi çalisan bir mermer ocagini kiyaslarsak, ocaginin yüzde 37 daha iyi kazan-dirdigini görürüz. Mermer milli servettir. Kendi ülke-mizde amatör, dünya liginde Avrupa sampiyonluguna oynuyoruz. Dünya’daki mermer rezervinin yüzde 38’lik payina sahibiz. Bu çok büyük bir rakam. Ama kiymeti bilinmiyor” dedi.

Türkiye’de amatör, Dünya’da Sampiyonlar Ligi’ndeyiz

TORBALI’DA özellikle Ke-malpasa yolu üzerinde bulu-nan mermer fabrikalarinin sa-yisi gün geçtikçe artiyor. Sayi-lari 17’yi bulan mermer islet-melerinde yaklasik bin kisi is-tihdam ediyor. Yaklasik 10 yil-dir ilçeye Mermercilik Organi-ze Sanayi Bölgesi kurulmasi için mücadele eden isletme-cilerin basinda Iz-Ko Mermer Maden Mobilya Dekorasyon AS Yönetim Kurulu Baskani Mevlüt Kaya geliyor. Mermer-cilerin birlikte hareket etmesi-nin ve Torbali’da belirli bir alanda hizmet vermesinin hem ilçe, hem bölge hem de ülke ekonomisine büyük katki sag-layacagini söyleyen Kaya, bu önerisinin Italya’da hayat geçi-rildigini söylüyor. Türkiye’nin, dünya mermer rezervinin % 38’ine sahip olmasina ragmen bu alanda yeteri kadar destek ve tesvik göremediklerinin al-tini çizen tecrübeli isadami, Torbali’daki isletmelerin Iz-mir mermer sektörünün % 70’ini olusturdugunu söyledi.

DANIMARKA VE NORVEÇ’TE DEPO

25 yil önce elektrik mühendis-ligi egitimi almak için gittigi Danimarka’da tanistigi arkada-si sayesinde mermer ticaretine basladigini anlatan Kaya, fir-masi ile ilgili su bilgileri verdi: “Izmir Çigli’de kiraladigim 600 metrekarelik atölyede tüc-carliktan sanayicilige adim at-tim. Burada masa, sehpa, sü-tun gibi mermer mobilyalar ü-reterek, ürünlerin tamamini yurtdisina gönderdim. 1993’te Torbali’daki 11 bin 800 metre-karesi kapali olmak üzere 52 dönüm arazi üzerinde kurulu tesise tasindim. Salihli’de noçe ve beyaz traverten üretimi yaptigimiz ocaklarimiz var. Çikan taslari oradaki fabrika-mizda keserek yari mamul, Torbali’daki tesisimizde de mamul hale getiriyoruz. Burada bir de fayans tesisimiz var. Ayrica Danimarkali ortagi-mizla Danimarka ve Norveç’te iki depomuz bulunuyor” dedi.

DEVLET BABA MERMERCI OGLUNU IKINCI PLANA ATIYOR MERMERCILIGIN
TURKIYE’NIN lokomotif sektörlerinin basinda gelme-sine ragmen hükümetlerden gereken destek ve tesviki gö-remedigini söyleyen tecrübeli isadami, bunu küçük bir hikâ-ye ile örneklendirdi. Kaya, “Devlet baba tekstilci ogluna 100 lira, otomotivci ogluna 200 lira veriyor. Mermerci og-luna kurus vermiyor. Otomo-tivci ve tekstilci ogullarinin karini ayakta alkisliyor ama hiç destek vermeden eline para sayan mermerci oglunu kü-çümsüyor. Halbuki eline sayi-lan para ekstradan geldi. Onun için hiç destek ve tesvik öde-medi. Bunun hesaba katilmasi lazim. Yatirimcisina sahip çi-kilirsa dünyanin mermer ihra-catina ve ithalatina hükme-deriz” dedi.

PETROLDEN DAHA KIYMETLI
ULKENIN herhangi bir bölge-sinde petrol kuyusu bulundu-gunda duyulan sevincin mer-mer ocagi açildiginda da his-sedilmesi gerektigini söyleyen Mevlüt Kaya, mermerin milli bir sektör oldugunu söyledi. Basarili is adami sözlerini söy-le sürdürdü, “Petrol kuyusu açildiginda hepimiz çok sevi-niyoruz. Bu ülkenin bagrindan petrol çikmasi bizleri mutlu ediyor. Bir tane kuyu ile iyi çalisan bir mermer ocagini ki-yaslarsak, ocaginin yüzde 37 daha iyi kazandirdigini görü-rüz. Mermere sevinemememi-zin temelinde lobi yetersizligi, ekonomik gücün zayifligi, kül-tür seviyesi ve özellikle hükü-metler bazinda diyalog eksik-ligi yatiyor. Güneydogu ve Dogu Anadolu’da mavi mer-mer tasi çikti. 1 metrekaresi 600 dolar. Ama hiç kimse o bölgeye gitmiyor. Neden? Çünkü terör belasi var. O bölge terörden temizlenirse bizi hiç kimse tutamaz.”

ULKEYI SEVMEK DEGERINE DEGER KATMAKLA OLUR
IZ-KO Mermer Maden Mo-bilya Dekorasyon AS Yönetim Kurulu Baskani Mevlüt Kaya:
Mermer uzun yillardir Türki-ye’nin en hizli büyüyen sek-törü. Mermerciligin geçmisi çok eski. Fakat bizim mermer-lerimiz uzun yillar dünyaya Italyan mermeri diye satilmis. Geçmiste 2 metrekare tasi 570 dolara satarken artik bu rakam 160 dolara düstü. Ulkeyi sev-mek ancak ülkenin degerlerine deger katmakla olur. Sektör olarak önce kendimize bakma-miz lazim. Bir araya gelip sinerji olusturmaliyiz. Bunun yolu da yari resmi bir kurulus çatisi altinda bir araya gelmek. Bizim bir envanterimiz bile yok. Ocak sayimizi bilmiyo-ruz. Kullandigimiz yakitta ÖTV indirimi ve bunun gibi talepler ancak envanterle ha-yata geçer. Birlikteligi saglar-sak biz de hak elde ederiz. Denetim sart. Somut neler yapabilecegimizi ortaya koymaliyiz. Dünyada organik tarim gibi dogal tasa yönelim var. Ustelik dogayi, agaci korumak adina bir yönelis bu. Travertenin modasi 23 yildir geçmiyor. Çünkü dogayla, ahsapla uyumlu, sicak ve saglikli bir malzeme” dedi.

DUNYAYA HUKMEDERIZ
TURKIYE’NIN mermerde dünya rezervinin yüzde 38’ine sahip oldugunu, söyleyen Kaya, “Ben mermerci oldugum halde turizm ve tekstil hakkinda az da bilgiye sahibim. Yurt disina her çiktigimda mutlaka bir sekilde oradaki is görüsmelerimde ülke-mizdeki potansiyelden söz ediyo-rum. Ama maalesef ayni durum mermer sektörü için geçerli de-gil. Genelleme yapacak olursak birçok kisi mermer sektörü hak-kinda bilgi sahbii degil. Dünya genelinde bor madeninin yüzde 70’ine sahibiz. Ama bilinmiyor, degerlendirilmiyor. Kendi ülke-mizde amatör, dünya liginde Av-rupa sampiyonluguna oynu-yoruz. Dünya’daki mermer re-zervinin yüzde 38’lik payina sahibiz. Yüzde 97 yerli katma deger ile çalisiyoruz. Bu is dü-nyasinda önemli bir ayricaliktir”