19 Mayis günü Samsun’da Mustafa Kemal Atatürk’ü, Torbali’da son nefesini veren yigit Türk kadini Sakine Baturay karsiladi. O günün sartlarinda kadinlarin sokaga peçesiz çikmasi yasak iken o Samsun limanina giderek Kurtulus Mücadelesi’nin fitilini atesleyenlerden biri oldu

DUNkurtulus hareketinin baslangiç gününün yil dönümüydü. Bandirma vapuru ile yola çikan Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün basarilari sonrasinda Türkiye halklarina emanet ettigi Türkiye Cumhuriyeti Devletinin bagimsiz olarak yasatacak ruhun milletimizeverildigi gündü. Bugüne kadar Samsun’da Atatürk’ü karsilayan grubun dört kisi oldugu biliniyordu. Torbalili arastirmaci-yazar, Yerel Tarihçi Necat Çetin, besinci kisinin Samsun 1896 yili dogumlu olan, 1929 yilinda Torbali’ya yerlesen sihhiyeci Abdullah Bey’in esi Sakine Baturay’in oldugunu ortaya çikardi.Sakine Hanim’in Istiklal Harbi boyunca Samsunlu kadinlari örgütledigi, yün toplattigi ve kirmanlarda egirterek, bu yünleri daha sonra cephedeki askere sicak tutmasi için çamasir olarak dokunur ve denkler hâlinde cepheye gönderdigi kayitlari ortaya çikti.

ISKELEYE KOSTU

Yerel tarihçi Necat Çetin’in verdigi bilgilere göre, O dönem Samsun’da hasta bakici olan Sakine Baturay, 19 Mayis 1919 Pazartesi günü sabahi Ata’nin Samsun’a ayak basacagini ögrenir ögrenmez hastaneden iskeleye kostu. Atatürk’ü büyük bir heyecanla karsilayan Sakine Hanim tekrar hastaneye döndü. Elektrik Mühendisi Orhan Baturay’in annesi olan Sakine Hanim Samsun’da Sihhiye Çavusu Abdullah Bey ile evlenir. Abdullah Bey’in sitma savas memuru olarak Torbali’ya atanmasi üzerine 1929 yilindan vefat ettigi yil olan 1974 yilina kadar Torbali’da yasar. Bu konuda yaptigi arastirmayi Samsun 19 Mayis Universitesi’nin düzenledigi “Milli Mücadele ve Samsun” sempozyumunda da bildiri olarak sunan Necat Çetin, “O gün için önemsiz görülen, ancak bu gün için çok önemli bir ayrinti olan konunun açiga çikmasi bizler için büyük önem tasimaktadir. O günün sartlarinda Mustafa Kemal’i karsilama cesaretini gösteren bu aydin Türk kadinin saygi ve rahmetle aniyoruz” dedi.

19 MAYIS 1919

Bu konuyu Orhan Baturay ile bir sohbet esnasinda ögrendigini belirten Çetin: “Sakine Hanim tüm ömrü boyunca ‘Ben Atatürk’ü Samsun iskelesinde karsilayan tek kadindim’ diye gururla anlatti. Türk Istiklal Harbi’nin baslangiç noktasi Atatürk’ün 19 Mayis 1919’da Samsun’a çikmasi ile baslar. Samsun’da Atatürk’ü karsilayan grubun dört kisi oldugu biliniyordu. Ancak besinci kisi Sakine Hanim’dir. Sakine Hanim Orhan Bey’in dedigine göre Erzurum Ispir ilçesi Baksir-Kindiz köyü dogumlu. Babasi Hasan Reis ise Samsun’da esraftan Ömerzadelerin yaninda takada çalisiyor. Romanya Köstence’den Samsun’a petrol tasiyorlarmis. Yani her ne kadar Hasan Reis Erzurumlu ise de gurbetçi. Sakine Hanim’in annesi Münire Hanim;babasi Hasan Bey. Sakine Hanim 1911 veya 1912’de Muhsin Bey ile evlenmis. Bu evlilikten 1913 yilinda Lütfü adinda bir oglu olmus.” dedi. Vedat GÖKÇAY