Başbakan Yıldırım, Moskova ziyareti esnasında Rus haber ajansı Interfax’a verdiği mülakatta, Suriye krizi, Türkiye-Rusya ilişkileri ve Şangay İşbirliği Örgütüne (ŞİÖ) dair değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye’nin Rusya ile ilişkilere büyük önem verdiğini belirten Yıldırım, “İlişkilerimizde yeni bir dönemin başladığını söyleyebiliriz. Bu, Devlet Başkanı Putin ve Başbakan Medvedev ile görüşmelerimde teyit edilmiş oldu” ifadelerini kullandı.

Putin ve Medvedev ile yaptığı görüşmelerde Suriye konusunu ele aldıklarını söyleyen Yıldırım, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Putin, Suriye konusunu sık sık görüşüyor. Bu konunun üç ana bileşeni var. Birincisi Halep’te akmaya devam eden kanla ilgili. İkincisi ülkemizin güney sınırındaki terör eylemlerini ortadan kaldırmak ve üçüncüsü Türkiye’ye karşı eylemlerini bu bölgeden gerçekleştiren YPG/PKK’yı önlemek” diye konuştu.

Yıldırım, Fırat Kalkanı Harekatı’yla ilgili “Fırat Kalkanı Harekatı’nın Halep’te yaşananlarla ve Suriye’de rejim değişikliğiyle hiçbir bağlantısı yok. Harekat tek bir amaç taşıyor, o da DEAŞ başta olmak üzere bölgedeki tüm terör örgütlerini etkisiz hale getirmek” dedi.

Yıldırım, şöyle devam etti:

“Rusya ve Türkiye, Suriye’de akan kanın durması ve barışın sağlanması için yakın iş birliği yapıyor. Türkiye, Nusra Cephesi gibi grupların eylemlerini önlemek için büyük çaba sarf ediyor. Bu sürecin ilk aşaması ateşkes ya da bizde dendiği gibi silahların susması ve şu an çok zor durumda olan kişilere insani yardımın ulaşmasıdır. Suriye’de bulunan tüm gruplar, akan kanın durması ve barışın hakim olması için mümkün olan her şeyi yapmalı. Şu an, toprak bütünlüğü korunan yeni bir Suriye ve içinde yaşayan tüm etnik grupların isteklerine cevap veren yeni bir anayasa inşa edilebilir.”

“SURİYE HALKLARININ KADERİ, ESAD’IN KADERİNDEN DAHA ÖNEMLİ”

Yıldırım, “Esad’ın geleceği konusunda Moskova ile görüşüyor musunuz” şeklindeki soruya, “Burada öncelikle Esad’ın kaderi mi önemli, ülkenin kaderi mi önemli ona bakmak lazım. Şüphesiz, Suriye halklarının kaderi, bir kişinin yani Beşşar Esad’ın kaderinden daha önemli.” cevabını verdi.

Suriye’nin Esad rejimi tarafından yönetildiğini ancak Suriye’de her şey gerçekleştikten sonra bunun değişmesi gerektiğine işaret eden Yıldırım, şunları söyledi:

“600 binin üzerinde masum insan hayatını kaybetti. Buna ek olarak 9-10 milyon insan evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bunların yaklaşık 3 milyonu misafirimiz olarak Türkiye’de bulunuyor. Türkiye’nin Suriye ile 911 kilometre sınırı bulunuyor. Türkiye, Suriye’deki olaylardan en çok etkilenen ülkelerden biri. Tabii ki bizi her şeyden önce yarının Suriye’sinin kaderi ilgilendiriyor. Suriye’de gelecekte ne olacağı konusunda Rusya, İran ve diğer bölge ülkeleriyle temas halindeyiz. Umarım yakın zamanda bu konuda anlaşmaya varırız.”

“TÜRKİYE, SURİYE’NİN MİLLİ VE TOPRAK BİRLİĞİNİN DEĞİŞMESİNİ İSTEMİYOR”

Yıldırım, Suriye’de federatif bir yapının mümkün olup olmadığı yönündeki soruya şu karşılığı verdi:

“Biz en başından beri, tüm samimiyetimizle bu konudaki ilk beyanımızın arkasındayız. Suriye’nin toprak bütünlüğü korunmalı, Suriye sadece Suriyelilere ait ve Suriyelilerin olmalı. Orada farklı etnik gruplar daha önce o topraklarda beraber yaşadı, gelecekte de aynı şekilde yaşayabilirler. Türkiye, Suriye’nin milli ve toprak birliğinin değişmesini istemiyor. O topraklarda yaşanan insani trajedinin sona ermesini ve barışın gelmesini istiyor. Bizim için Suriye’de ana hedef bu ülkenin toprak bütünlüğünün korunması. Suriyeliler hangi yönetim sistemini kuracağına, kendi geleceklerine kendileri karar versin.”

“RUSYA’NIN SURİYE YÖNETİMİNE ATEŞKES İÇİN BASKI YAPMASI ÖNEMLİ”

Başbakan Yıldırım, “Türkiye’nin Rusya ile muhalefet temsilcilerinin görüşmesi için platform sağladığı doğru mu” sorusuna, “Muhalefet temsilcileri ile Rusya arasında temas sağlanması için mümkün olan her şeyi yapıyoruz. Bu konuda başarı sağlandı. Eğer varılan mutabakat anlaşma metnine dönüştürülürse bu herkesin yararına olur. Şimdi netice alma zamanı.” yanıtını verdi.

Yıldırım, bu anlaşmanın ne olduğunun sorulması üzerine, “Bizim ortak amacımız ateş altında can veren insanları kurtarmak. Hiçbir şey insan hayatında daha değerli olamaz. Eğer akan kanı durduracaksak, eğer böyle bir şans varsa, bunun gerçekleşmesi için her şeyi yapmaya hazırız. Burada Rusya’nın Suriye yönetimine ateşkes için adım atması konusunda baskı yapması önemli.” dedi.

TÜRKİYE-RUSYA İLİŞKİLERİ

Yıldırım, Rusya tarafı ile iki ülke arasındaki üzücü olaydan sonra yaşanan kaybı telafi etme kararı aldıklarını söyledi.

Türkiye ile Rusya arasında büyük enerji projeleri olduğunu ve bunların hızlandırılması gerektiğini ifade eden Yıldırım, “Ayrıca buna uzay ve savunma sanayisi alanındaki konular eklendi. Bu çerçevede yeni projeler de olacaktır.” diye konuştu.

Yıldırım, Türkiye’nin Rus hava savunma sistemleriyle ilgilenip ilgilenmediği yönündeki soru üzerine, “Biz özellikle bir projeyi görüşmedik. Genel olarak bu konuları konuştuk. İki taraf da ilişkilerin geliştirilmesinin bir gereklilik olduğunu görüyor. Bu benim sorumluluk alanımda değil. İşin uzmanları konuşsun. Ben sadece uzay ve savunma sanayisi alanlarında bazı anlaşmalara vardığımızı söyleyebilirim” ifadelerini kullandı.

ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ

Başbakan Yıldırım, “Türkiye ne zaman ŞİÖ’ye üyelik başvurusunda bulunacak” sorusuna, “Biz ŞİÖ’nün diyalog ortağıyız. ŞİÖ ile ilişkilerin geliştirilmesi çalışmaları devam ediyor. Ancak şu açık ve net; ŞİÖ ile ilişkilerimizi geliştirmemiz diğer birliklere üyeliğimize alternatif değil. ŞİÖ benzeri Türkiye’nin üyesi olduğu diğer örgütler var” cevabını verdi.