100 yil önce ilçede tarim ve tarima dayali is kollari ile el emegine dayali esnaflik meslekleri revaçta iken, simdilerde daha çok sermayeye ve egitimli edinilen meslekler tercih ediliyor. Ilçe, sanayisi ile is arayanlarin da adresi oldu

TORBALI’DA gelisen sanayi ile birlikte üretimden ziyade isgücüne dayali meslekler öncelikli geçim kaynagi haline gelirken, ilçenin 1905 nüfus sayimina bakildigi, kentin 1 asirda nasil kabul degistigini görülüyor. 100 yil önce ilçede tarim ve tarima dayali is kollari ile el emegine dayali esnaflik meslekleri revaçta iken, simdilerde daha çok sermayeye ve egitimli edinilen meslekler tercih ediliyor. 1905’li yillarda ilçenin yüzde 85’i tarim ve hayvancilik ile geçinirken, simdilerde bu rakam dolayli olarak tarimla ilgili olanlarla birlikte yüzde 40’i asmiyor. Teknolojinin gelismesi, yasam sartlarinin degismesi ile birlikte ihtiyaç duyulan meslekler de degisti. Birçok meslek dalinin ayni anda icra ediliyor olmasi ilçenin yogun göç almasina da neden oluyor. Torbali nüfusu en hizli artan ilçelerin basinda geliyor.

PARALI MESLEKLERI RUMLAR ICRA EDIYORDU

1905 yilinda 3 mahalle, 1 nahiye ve 42 köyün bulundugu Torbali’da 2265 hane bulunurken, bu evlerde ise 11 bin 459 kisi yasiyordu. Nüfus defterlerinde hane reislerinin açik kimlik bilgileri yazili bulunurken, ailelerin lakaplari hatta aile reislerinin ne is yaptigi bile kayit altina aliniyordu. Nüfus sayiminda ise en dikkat çeken bölüm ise o yillarda nüfusun yüzde 83 tarim ve hayvancilikla ugrasiyordu. Nüfus patlamasinin yasandigi Torbali’da, 106 yil önce ilçe merkezinde sadece 444 kisi ikamet ediyordu. Karakuyu’da 606, Yazibasi 600 ve Çapak’ta ise tam 555 kisi yasiyordu. Ayrica o yillarda para getiren mesleklerin kapitülasyonlar yüzünden yerli Rumlar tarafindan yapildigi görülüyor.

TEK GEÇIM KAYNAGI ÇIFTÇILIK

NUFUS sayimi ile birlikte ilçedeki meslek dallari da belirlenmis oldu. Yapilan tespitler sonucunda is sektörleri Hizmet, Tarim, Hayvancilik ve Serbest Meslek olarak belirlendi. Rençber, çiftçi, tütüncü, zür’a, hizmetkar, çapaci, amele gibi 13 is kolunun yer aldigi tarim sektöründe tam 1783 hane reisi çalisirken, hayvancilik sektöründe ise 77 kisi çalisiyordu. Tarimda ise tütün ve pamuk ekimi çok revaçtaydi. 43 kisinin çalistigi hizmet sektöründe ise korucu, ayandan, kolcu, tahsildar, zaptiye, süvari, hatip gibi ilginç meslekler yer aliyor. 78 aile reisinin bulundugu serbest meslek bölümünde ise Torbali’da 12’yle en çok kömürcünün bulundugu biliniyor. Bunun yani sira nalbant, zurnaci, culha gibi esnaflar da ilçede görev yapiyordu. Ancak degirmencilik, manifaturaci, hanci, meyhaneci gibi getirisi yüksek olan isleri ise kapitülasyonlar yüzünden yerli Rumlar yapiyordu.

SIMDI NE DURUMDAYIZ?

600’ün üzerinde fabrika, dev markalar, dünyaya açilan sirketler ve en önemlisi vergide Il’lerle yarisir duruma gelen Torbali ilçesi geçmise bakildiginda birçok yönden büyük degisim geçirmis görünüyor. En büyük degisim ise, sosyal ve ekonomik alanda yasaniyor. Insanlarin tek geçim kaynaginin bir avuç topragi oldugu günlerden Türkiyenin dört bir yanindan is için insanlarin göç ettigi konuma gelen Torbalida artik ihtiyaç duyulan ve talep gösterilen meslekler de degisti. Tarimda, sanayiye dayali üretim gelisirken, ilçe ekonomisinin lokomotifini ise sanayi alaninda ihtiyaç duyulan meslekler olusturuyor. Torbali’da artik çapaci, amele, nalbant, degirmenci gibi meslekler degil; mobilya dösemecisi, elektrik teknikeri, tornaci, makine operatörü gibi kalifiye olunmasi gereken meslekler talep görüyor. Öte yandan Torbali Ticaret Odasi ve Torbali Esnaf ve Sanatkârlar Odasi esnaf meslek ayrinti raporuna göre ilçemizde 550’le en çok bakkal esnafi bulunuyor. 550 bakkaldan sonra en çok 520’de kahvehane var. Ardindan sirasiyla en çok su meslek dallari var; 500 sanayi esnafi, 350 seyyar pazarci, 180 lokanta, 160 berber, 120 giyim magazasi, 63 emlakçi, 40 internet cafe, 36 kuyumcu, 30 galerici ve 14 birahane bulunuyor.