19 yıl önce Gölcük’te 7,5 şiddetinde meydana gelen depremde resmi kayıtlara göre 7 bin 480 kişi can verirken enkaz altında kalan 23 bin 781 kişi de yaralandı. Gölcük depreminin 21’inci yıl dönümünde deprem konusunda alınması gereken önlemler bir kez daha gündeme geldi. İkisi büyük olmak üzere çok sayıda fay hattı üzerinde olan ve birinci derece deprem bölgesinde bulunan Torbalı’daki yapıların Gölcük depreminde yıkılan onlarca binayla aynı durumda olduğu ortaya çıktı.
“BENZER BİR DEPREMDE TORBALI’DAKİ BİLANÇO DAHA KÖTÜ OLUR”
Deprem esnasında binaların yıkılmasını ya da yan yatmasını önlemek amacıyla temel derinliği hayati önem taşıyor. Bazı illerde projelerde temel derinliği konusunda düzenlemeler yapılarak bodrum kat veya otopark şartı aranıyor. Jeoloji Mühendisi Yakup Şimşek Gölcük depreminde yıkılan binalar ile ilçedeki mevcut binaların ortak özelliklerine değinerek “Binaların temellerinin deprem esnasında daha dayanıklı olması için derin olması gerekiyor. Gölcük depreminde yıkılan binaların büyük bir kısmının temel derinliği çok azdı. Aynı şekilde Torbalı’daki binaların da temel derinliği hiç güven vermiyor. Benzer bir deprem ilçede meydana gelse Torbalı’daki bilanço daha kötü olur” dedi.
KÖTÜ ZEMİNE YANLIŞ UYGULAMA
Jeoloji Mühendisi Yakup Şimşek Torbalı’nın zeminin dayanıksız olduğunu açıklayarak “Torbalı’daki yerleşim yerleri eski bir bataklık olan alüvyon zemin üzerine inşa edilmiş durumda. O yüzden bütün yapılar sağlam bir zemin üzerinde durmuyor. Sağlam kayalık zemin ortalamada 60 ile 70 metre aşağıda bulunuyor. Zeminin sağlam olmamasına ek olarak inşa edilen yapıların hemen hemen hepsinde temel sorunu var. 30 ile 50 santim genişliğinde temeller atılıyor. Zaten sağlam olmayan zemine bodrum katı ya da otopark yapılmadan atılan temellerle ilçedeki binalar depreme karşı daha dayanıksız hale geliyor. Gölcük depreminde ölümlerin en fazla yaşandığı binalar temel derinliği yetersiz olan yapılardı” dedi. Jeoloji Mühendisi Mustafa Şimşek ise bazı il ve ilçelerde zemin derinliği için bazı şartlar arandığını dile getirerek “Deprem riskinin fazla olduğu il ve ilçelerde inşa edilecek olan yapılarda bodrum kat ya da otopark şartı isteniyor. Benzer bir uygulamanın Torbalı’da da yapılarak inşaatların denetlenmesi gerekiyor” dedi.
DEPREM ESNASINDA KAYIPLAR DAHA FAZLA OLACAK
İnşaat Mühendisi Salih Pişkin de yeteri kadar temel derinliği olmayan binalar hakkında bilgiler vererek “Temel derinliği iyi hesaplanmayarak inşa edilen yapıların depremde yan yatmaları ya da çökmeleri daha kolay oluyor. İnşaatlarda zeminin sağlamlaştırılarak temellerin daha iyi bir şekilde atılmasına yönelik uygulamalar ise pek tercih edilmiyor. Maliyetten kaçınılarak yapılan bu işlemler olası bir deprem durumunda can kayıplarını azaltacaktır. Torbalı’daki binalarda bu açıdan iyi durumda değil” ifadelerini kullanarak ilçedeki binaların temellerindeki sıkıntının deprem esnasında doğuracağı sorunlara vurgu yaptı. YASİN GÜLCÜ