Çaybasi Küme Evleri’nde oturan Romanlar, Romanca disinda baska bir dil konusmuyor. Ailelerin tek derdi, dillerinin zamanla unutulmamasi ve yasatilmasi
PAMUKYAZI Mahallesi’nde oturan Roman vatandaslar, yüz yillardir kendi örf ve adetlerini yasiyor. Geçtigimiz yillarda da arastirmacilarin mercek altina aldigi bu mahallede oturanlarin tamami Romanca konusuyor. Aileler, kendilerine has dillerinin disinda baska bir dil konusmuyor. Bölgeye gelen misafirlerle, aile büyüklerinin disinda kimse kolay kolay Türkçe konusmuyor. Birçok farkli kelimenin kullanildigi bu mahallede yasayan halkin konustugu Romanca Dili, arastirmacilara konu olmaya devam ediyor. “Romanca hem güzel hem de kolay bir dildir” diyen mahalle sakinlerinden Haydar Çubuk, “Eskiden Türk filmlerinde bile oyuncular Romanca konusurdu. Oysa simdi kendi çocuklarimiz dahi Türkçe konusuyor ve ana dillerini tam olarak bilmiyorlar. Bundan dolayi Romanca disinda baska bir dil konusmamaya özen gösteriyoruz” dedi.
KENDI DILLERINDEN BASKA DIL KONUSMUYORLAR
“PANI mandro, ruk, rovala…” Bu kelimeler yabanci bir ülkede kullanilan bir lisana ait degil. Aksine, hemen yani basimizda kapi komsumuz olan Romanlarin kullandiklari lisana ait. 1924 yilinda Türkiye ile Yunanistan arasindaki nüfus mübadelesi kapsaminda ülkemize yerlesen Romanlar, yasadiklari toplumun kültürlerine çok çabuk adapte olarak o toplumun yasam tarzlarini benimsemistir. Genellikle tasasiz olarak ve müzigi çok seven bir toplum olarak bilinen Romanlar, kendi kültürlerini doyasiya yasiyor. Kozmopolit bir ilçe olan Torbali’da her yöreden degisik insanlara rastlamak mümkün bölgede Kürt, Azeri, Roman, Yörük gibi birçok farkli kültürden insan yasiyor. Farkli bölgelerde yasayan insanlarin büyük çogunlugu kendi dillerini konusuyor, kendi örf ve adetlerini yasatiyor. Pamukyazi Mahallesi Küme Evleri mevkisinde yasayan Romanlar da yillardir kendi dillerini konusuyor. 40 ailenin bulundugu mahallede oturanlar, Romanca dilinden baska bir dil konusmuyor. Sadece misafirlerinin yaninda Türkçe konusan bölge halki, diger zamanlarinin tümünde dillerini çocuklarina aktariyor.
GELECEK NESILLERE DILIMIZI AKTARIYORUZ
KENDI dillerini konusmaktan dolayi çok mutlu olduklarini, üniversite ögrencileri, arastirmaci tarihçilerin kendilerine sürekli gelip sorular sordugunu dile getiren Haydar Çubuk: “Kendi dillimizin unutulmamasi ve evlatlarimiz tarafindan yasatilmasi için konusuyoruz. Günümüzde yetisen gençler örfadetlerini unutuyorlar, bizler bunu unutturmamaya çalisiyoruz. Mahallemize misafir gelmesi durumunda Türkçe konusuyoruz. Bunun disinda asla ama asla konusmuyoruz. Bunu zorla yapmiyoruz, çocuklarimiza dilimizin neden önemli oldugunu anlatiyoruz” dedi. Romanca’da bazi sözcüklerin karsiliklari söyle, Kurdo: Çoçuk, Anne: Dayo, Baba: Dade, Su: Pani, Ekmek, Mondro