Torbali Mahallesi Irfan Ertan Caddesi’nde yer alan Fulya 2 Sitesi ilçede radyel temele sahip ilk binasi olma özelligi tasiyor. Japonya modeli bir sistemde deprem esnasinda binada kirilma yerine, temel üzerinde esneme oluyor

TURKIYE, Van depremiyle birlikte deprem gerçegiyle bir kere daha yüzlesirken insa edilen binalarin saglamligi meselesi de gündemdeki yerini koruyor. Birinci derecede deprem kusaginda yer alan Torbali’da da son günlerde yapilan binalarin depreme dayanikli olup olmadigi tartisiliyor. Torbali Mahallesi Irfan Ertan Caddesi’nde yer alan Fulya 2 Sitesi ilçede radyel temele sahip ilk binasi olma özelligi tasiyor. Sik sik depreme maruz kalan Japonya’daki katli binalarda uygulanan rayli sistemi Torbali’ya tanistiran kisi ise Fulya 2’nin Müteahhidi Yusuf Kahveci. 40 yillik meslek hayatinda Izmir’in Gaziemir, Seferihisar olmak üzere pek çok insaat projesine imza atan Kahveci Torbali’nin zemininin su oldugunu belirterek ,”Torbali’da yapilan insaatlarin temelleri bu gerçege göre düzenlenmeli” dedi.

TORBALI’NIN ZEMINI SU
YAKLASIK 700 vatandasin yasadigi 180 dairelik Fulya 2 Sitesi’nin de müteahhitligini yapan Yusuf Kahveci “Torbali ovasinin zemini balçik. Yeralti su seviyesi yüzeye yakin oldugundan dolayi siddetli bir depremde buradaki binalarin çogu topraga gömülebilir. Fulya 2’yi insa ederken bu gerçege göre hareket ettik. Mimar tarafindan çizilen insaat projesini iptal ettirip rayli sisteme göre yeni bir proje çizdirdim” dedi. 6 Kasim 1992 tarihinde Seferihisar’da yasanan 6.5 siddetindeki depremde kendi insa ettigi binalarin hiçbir zarar görmedigini söyleyen Kahveci, “Bir insaat projesinin o arsanin zemin etüdüne göre çizilmesi gerekir. Kazdigimiz sondajlarla Fulya 2’nin bulundugu arsasinin zemin etüdünü yaptik ve bu alana rayli temel haricinde bir temel atmanin çilginlik olacagini öngördük. Bunun üzerine zemine en az 10 kolon daha ilave ettik. Kolonlari kirislerle alttan ve üstten birbirine bagladik. Bu binanin en temel özelligi zeminde 60 santim betonla kapli olmasi, kolonlar ve kirisler bu betondan çikiyor. Bu 60 santimlik beton temel de çift kat demir sistemiyle birbirine baglanmis bulunuyor. Deprem esnasinda bu binalarda ne bir kirilma ne de bir göçme söz konusu olmaz. Bina bu temel üzerinde esner sadece” dedi.

KIRILMA, BUKULME OLMUYOR
RAYLI sistemin zahmetli olmasindan ötürü müteahhitler tarafindan uygulanmadigina dikkat çeken Kahveci “Torbali’daki binalardaki kolon kalinliklari yeterli degil ve kolonlar dikdörtgen biçiminde yapiliyor oysa ki binanin agirligini tasiyabilmesi için kolonlarin kare seklinde yapilmasi gerekir” dedi. Radyel sisteme göre deprem dalgalari bu betonarme platformu ve üzerindeki duvarlari komple hareket ettirir. Temelde herhangi bir bükülme, kirilma olmaz. Bundan dolayi binanin ayri hareket etmeyen duvarlarinda ayrilma veya birbirinin içine geçme gibi bir duruma rastlanmaz. Bu sayede depreme dayanikli bir yapi elde edilir.