Biraz atesim var sanki, hiç halim yok. Burnum da akmaya basladi. Grip miyim yoksa nezle mi? Bu iki hastalik birbirine çok karistiriliyor. Yanlis tedaviler de hastaligin seyrini uzatiyor.

HAVA sicakliginin düsmesiyle soguk alginligi, diger adiyla nezle ve grip sikayetleri artmaya basladi. Kalabalik ortamlarda bulunanlar, çocuklar, yogun seyahat edenler, hamileler ve 60 yas üzeri bireylerin bu hastaliklara yakalanma riski oldukça yüksek. Soguk havalarda kapali ortamlarda bulunmak, hasta olan kisilerle tokalasmak, öpüsmek, yakin mesafen konusmak, bu tip hastaliklarin kolaylikla bulasmasini saglar. Soguk alginligi genel olarak antibiyotige gerek kalmaksizin tedavi edilebilirken, grip daha ciddidir ve iyi tedavi edilmezse zatürreye çevirebilir. Kisin kendini iyice hissettirdigi bugünlerde, Özel Torbali Tip Merkezi doktorlarindan Kulak Burun Bogaz Hastaliklari Uzmani Murat Faydaligil ile soguk alginligi ve grip üzerine konustuk.

NEZLE YA DA SOGUK ALGINLIGI

HALK arasinda üsütme olarak da anilan soguk alginligi, kis hastaliklari arasinda en yaygin olanidir. Yaklasik 200 çesit virüs bu grup hastaliga neden olur. Nezle diye de adlandirilan hastalik da bu gruptadir. Mikrop vücuda girdikten birkaç gün sonra hastalik belirtileri baslar. Ani burun akintisi, hapsirma, burun tikanikligi ve bogaz agrisi, bogazda gicik olusmasi, öksürük, koku ve tat duyumunun azalmasi, gözlerde kizarma, sulanma ve yanma belirtileri arasindadir. Ates genellikle normaldir, ama bazi kisilerde hafif yükselebilir. Birçok hastada yorgunluk, keyifsizlik, bitkinlik hali görülür. Bas agrisi olabilir. Birkaç gün süren belirtiler bir hafta içinde kaybolur.

ÇOCUKLARDA DAHA SIK

VIRUSLER, hasta kisinin hapsirmasi, öksürmesi sirasinda havaya karisir. Saglikli kisiler de bu virüsleri burun veya gözler araciligiyla alir. Virüsler, tokalasma sirasinda ve hatta virüsle kirlenmis kalem, gözlük, mendil gibi esyalarla da bulasabilir. Bu virüslerin üremeleri için en ideal yer isisi 3334 santigrat derece olan burun boslugudur. Hastalik küçük çocuklarda daha çok görülür. Ayrica, erkek çocuklar kizlara göre daha hassastir. Sigara tiryakileri hem soguk alginligi hem de diger solunum yollari hastaliklarina daha duyarlidir. Evlerinde sigara içilenlerde de soguk alginligi riski daha yüksektir. Alkoliklerin de diger enfeksiyonlara oldugu gibi nezleye de dirençleri daha azdir. Astim, egzama gibi alerjik hastaligi olanlarda solunum yolu enfeksiyonlari daha fazla görülmektedir. Nezle, hafif seyreder ve kendiliginden de geçer. Fakat tüm dünyada en çok görülen ve en çok isgücü kaybina neden olan bir hastaliktir. Vücut direnci düsük olan kisilerde ve çocuklarda ortakulak iltihabi, sinüzit, bronsit ve zatürree gibi hastaliklara yol açabilir.

KORUNMANIN YOLU: TEMIZLIK

EGER sigara kullaniliyorsa, birakilmali ve sigara kullanilan ortamlardan uzak durulmalidir. Hastaliktan korunmanin en kolay yolu el temizligine dikkat etmek, hastalikli kisilerin oldugu kapali ortamlardan uzak durmak, hasta kisilerle tokalasmak ve öpüsmek gibi yakin temastan kaçinmak gerekir. Temas varsa eller yikanmalidir. Parmaklar burun ve gözlerden uzak tutulmalidir. Hasta olan çocuk ise, oyun sonrasi oyuncaklar yikanmalidir. Öksürme ya da hapsirma sirasinda agiz ve burun bir mendiller kapatilmali, mendil çöpe atilmalidir.

GRIP DAHA CIDDI SEYREDER

NEZLEYE benzer belirtiler gösterdigi için bu iki hastalik çok sik birbiriyle karistirilir. Ancak soguk alginligindan daha agir ve ciddi bir tablodur. Çok kolay yollarla bulasir. Bunlarin en masumu tokalasmadir. Yakin mesafede konusma, öpüsme ve kalabalik ortamlarda bulunma, hastaligin bulasma potansiyelini artirir. Ates, bas agrisi, bogaz agrisi, öksürük, kas agrisi, titreme, halsizlik, yaygin vücut agrilari olur. Çocuklarda ve yasli kisilerde daha agir seyreder. Grip tedavisinde özel virüs ilaçlari ve belirtilere yönelik destekleyici tedaviler uygulanir. Iyilesme süreci 12 hafta sürer. Özellikle yaslilarda halsizlik, kuvvetsizlik gibi yakinmalar, iyilesmenin ardindan da uzun süre devam edebilir. Etkili bir tedavi ile hastalik süresi kisaltilir ve yasam kalitesi artirilabilir. Rahatlatici tedavi olarak agri kesiciler, bol sivi tüketimi, yatak istirahati önerilir.

ZATURREYE ÇEVIREBILIR

HASTALIK, iyi tedavi edilmediginde zatürre gelisimine neden olabilir. Nefes darligi ve öksürükle birlikte gögüs agrisi görülmesi durumunda; ayrica sariyesil renkte veya kanli bir sekilde balgam gelistiginde, mutlaka doktora danisilmalidir. En iyi korunma yöntemi grip asisidir. Uygulama zamani ekim basi ilâ kasim ortasindadir. Grip asisi, her yil tekrarlanmalidir.

Antibiyotige hayir

SOGUK alginliginin kesin bir tedavisi yoktur. Tedavi sürecinde A ve C vitamininden zengin sebze ve meyvelerin tüketilmesi lazim. Burun tikanikliginin en iyi tedavisi hiçbir yan etkisi olmayan ‘serum fizyolojik’ ismi verilen tuzlu suyun buruna damlatilmasi ve bulunulan ortamin nemli olmasinin saglanmasidir. Tedavide antibiyotigin yeri yoktur, çünkü antibiyotikler virüsleri öldürmez. Bu tür ilaçlar, sinüzit, orta kulak iltihabi varsa doktor denetiminden kullanilmalidir. Hastalar istirahat, agri kesiciler, vitamin destegi, bazi soguk alginligi ilaçlari ile ortalama bir hafta içinde iyilesirler. Tedavi sürecinde kafein içeren kahve, çay veya kolali içecekler ile alkol kullanimindan kaçinilmalidir. Bu tür içecekler susuzluk yaratir. Taze meyve ve Taze sikilmis meyve sulari tercih edilmelidir. Özellikle portakal, mandalina, greyfurt ve yesil sebzeler her ögünde tüketilmelidir

KIMLER ASI OLMALI

• 50 yas ve üzerindekiler
Huzurevinde yasayan veya kronik bakim altindaki kisiler
• Kalp ve akciger hastalari ile astim gibi kronik hastaligi olanlar
•6 ay–18 yas arasinda uzun süreli aspirin
tedavisi gören çocuklar
• Kronik hastalik nedeniyle son 1 yildir hastanede yatan
veya tedavi görenler
• HIV pozitif virüsü tasiyanlar
• Kalabalik ortamlarda yasayan ögrenci ve askerler
ile diger meslek gruplarindakiler