Kozmopolit bir bölge olan Torbali’da Türk, Kürt, Azeri, Alevi, Yörük, Roman, Çerkez, Karapapak gibi birçok etnik kökene sahip insan yasiyor. Türkiye mozaigi olan ilçede, herkes kendi kültürünü yasatiyor

YERLESIMI çok eski tarihe dayanan Torbali’da halen bazi gelenek ve kültürler sürdürülüyor. Zamana ayak uyduran birçok örf ve adet erozyona ugrayip asimile olsa da, ilçenin merkezi basta olmak üzere civar belde ve köylerinde bazi gelenekler yeniligini koruyor. Yaptigimiz ufak çapli arastirma ve toplama haberlerimizle; yok olan kültürün bazi bölgelerde dipdiri ayakta kaldigini, köyün yaslisindan gencine kadar tüm halkinin yüzyillardir bu geleneklerini yasattiklarini gördük. Ahmetli’den Dagtekke köyüne kadar birçok ilçenin her karisinda bu gelenekler yasatiliyor. Tarimsal zenginligi ve bünyesinde barindirdigi sanayisiyle her yil büyüyen Torbali, kozmopolit bir bölge olarak biliniyor. Torbali Kürtlerden Alevilere, Yörüklerden Çerkez ve Karapapaklara, Zazalardan Roman ve Hiristiyanlara kadar birçok etnik kökene ve dini inanisa mensup insanlara ev sahipligi yapiyor.

ASKERE GIDEN GENÇLER RAMAZAN DAVULU ÇALIYOR

BU özelligiyle Türkiye mozaigi olarak görünen ilçede bazi gelenekler var ki, yüz yila yakin geçmisi olmasina ragmen günümüzde de yasatiliyor. Bu geleneklerden bir tanesi, Arslanlar Köyü’nde ramazan davulunu askere gidecek olan gençlerin çalmasi. Atalarindan gelen bu gelenek, günümüzde de ilk günkü gibi yasatiliyor. Askere gidecek olan veya askerlik çagi yaklasan gençler, Ramazan ayi boyunca sahurda davul çalarak vatandaslari oruç tutmalari için kaldiriyor. Köy sakinlerinin ifadelerine göre, bu gelenek köyün kurulusundan bu yana devam ediyor.

YÖRUKLER KEÇI KIRKIM SÖLENI’NDE BULUSUYOR

SAGLIK Köyü ile Ahmetli’de bulunan ve ilçenin son Yörükleri olarak adlandirilan birkaç aile, atalarinin kendilerine biraktigi mirasi halen sürdürüyor. Daglarda yasayan Yörük aileleri, her yil Keçi Kirkim Söleni yaparak dost ve akrabalariyla bir araya geliyor. Yapilan minik senlik öncesinde, yani keçiler kirkilmadan önce, misafirlere odun atesinde pisirilen yemekler ikram ediliyor. Kirkilacak olan keçilerden birkaç tanesi misafirlere kesiliyor. Çaylar içilip sohbetler edildikten sonra ise keçilerin kirkimina geçiliyor. Dualar esliginde yapilan bu sölende, çadirin en yaslisi silahiyla havaya 3 kez ates ederek, inanisa göre, kötülükleri bölgeden uzaklastiriyor. Kusçuburun Mahallesi’nde de yillardir, ‘Develere Havut Giydirme Töreni’ yapiliyor. Bu da Yörüklerin yasattigi son gelenekler arasinda bulunuyor.

Dügünde Kur’an, cenazede yemek

TORBALI’DA dügünlerde de bazi gelenekler sürdürülüyor. Örnegin, birçok dügünde gelinle damada bayrak ve Kur’ani Kerim hediye ediliyor. Bu gelenekler, Türklerin en eski gelenekleri arasinda gösteriliyor. Evlenen çiftlerin vatanini bilmesi, tanimasi için bayrak, dini ögrenmesi için de Kur’an hediye ediliyor. Dogu ve Güneydogu kökenli Kürt aileler de dügünlerinde birçok gelenegi yasatiyor. Dügünden bir gün önce davul ve zurnalar çalinmaya baslarken, damat evinde 2 gün boyunca misafirlere yemek ikram ediliyor. Bu süreç içerisinde saatlerce uzun kuyruklarin olustugu halaylar çekiliyor. Öte yandan ölen bir sahsin evine gidenler, cenaze evine destek olmasi amaciyla yemekler götürüyor.

HIDIRELLEZ’DE KIMSE EVDE DURMUYOR

ROMAN vatandaslarin yogun olarak yasadigi bölgelerin basinda gelen Çaybasi’nda ise asirlardir sürdürülen bir gelenek hakim. Istinasiz bütün roman vatandaslarin kapisini bile kilitlemeye gerek duymadan katildiklari ve bir tek Roman’in bile evde kalmadigi Hidrellez Senlikleri, asirlardir yasatilan kültürel bir miras.  Her yil kutlanan bu senliklerde bütün Romanlar eglenceye katiliyor ve doyasiya egleniyor. Çaybasi ve Göllüce’deki vatandaslarin ortak geleneklerinden biri de ‘Aralik Danasi’. Vatandaslar, kendi aralarinda topladigi parayla aldigi danayi aralik ayinda keiyor. Etler güzelce pisirildikten sonra herkese esit bir sekilde dagitiliyor. Bu sayede, hem komsuluk iliskileri gelisiyor hem de yoksullar et yeme firsati buluyor.