Saatte binlerce ayakkabi üreten makinelerin çikmasi ile birlikte el yapimi ayakkabi üretiminin cazibesi kalmadi. Teknolojiye direnen ustalar, iyi bir ayakkabinin özelliklerini anlatti

BIR zamanlarin en gözde meslekleri arasinda olan el yapimi ayakkabi imalatçiligi günümüzde yerini fabrikasyon ürünlere birakiyor. Torbali’da ayakkabi duayenleri olan ustalar teknolojiye karsi mesleklerini büyük bir özveri ile sürdürüyor. Fabrika üretimi ile el yapimi ayakkabilarin arasinda fazla fark olmadigini söyleyen ayakkabi ustalari, emitasyon (suni deri taban, toplama hurda naylon) malzeme kullanilan ayakkabilarin ayak sagligini bozdugunu ifade etti. Ilçedeki ustalar, gelisen teknoloji ile binlerce çesit ayakkabinin satildigi piyasada ne tarz ayakkabilarin alinmasi gerektigi konusunda vatandasa ciddi uyarilarda bulundu.

EMITASYONLU AYAKKABILAR ZARARLI

ÖZELLIKLE yaz aylarinda ayak terlemesine bagli olarak ortaya çikan kokunun en önemli nedenlerinden birinin, sahte deri (sentetik deri) kullanilarak üretilen kalitesiz ayakkabilar oldugu biliniyor. Ucuz fiyatlara satilan ve emitasyon malzeme kullanilan birçok ayakkabi ayak sagligi açisindan önemli sorunlar teskil ediyor. Torbali’da uzun yillar kendi el emegi göz nuru ile ürettikleri el yapimi ayakkabilara piyasaya satan ayakkabi ustalari vatandaslari ayakkabi alma konusunda uyariyor. Açelya Ayakkabi’nin sahibi Gani Tetik, uzun yillar el emegi ile ürettigi ayakkabilari piyasaya satisa sundu. Özel istege siparise göre ayakkabi yapan Tetik, 10 yil öncesine kadar emitayon ürünlerin olmadigini, su anda piyasada satisa sunulan birçok ayakkabinin ucuz malzeme ve isçilik ürünü oldugunu söyledi. El yapimi ayakkabinin isçilik emeginin fazla oldugunu söyleyen Tetik: “Vatandaslar önceden el yapimi ayakkabilar için siraya girerdi. Günümüzde öyle degil. Alim gücü düsen insanlar hazir fabrikasyon ürünlere ve ucuz ayakkabilara yöneliyor. Hazir çikan ayakkabilarda emitasyon malzeme kullanilanlari zararli. Saglik, ayaktan baslar” dedi.

MARKETLERDE AYAKKABI SATILIYOR

AYAKKABICILIK meslegini 16 yasinda ögrenen Arzu Kunduranin sahibi Ali Ates, ayakkabi alirken ucuz degil saglam ve kaliteli olmasina özen gösterilmesi önerisinde bulundu. “Eskiden insanlar daha fakir olduklari halde ucuza pahaliya bakmaz kaliteli ayakkabi almaya çalisirdi” diyen Ates, günümüzdeyse insanlarin daha fazla geliri oldugu halde, kalitesiz ve ucuz ürünlere yöneldigine isaret etti. Ali Ates meslege basladigi yillarda yurt disindan ayakkabi ithal edilmemesi nedeniyle islerin simdiyle kiyaslanamayacak kadar iyi oldugunu hatirlatti. El yapimi ayakkabiya önem verilen yillari söyle anlatti: “Eskiden ayakkabi ithal edilmezdi. Herkes el yapimi ayakkabi giyerdi. Daha az para kazanirlardi ama daha pahali da olsa kaliteli mal almak isterlerdi. O ayakkabilar çok daha saglam ve kaliteliydi. Ama simdi ayakkabilar hep Çin mali. Insanlar ucuz diye kalitesiz ayakkabi satin aliyorlar. O ayakkabilar iki gün sonra yirtiliyor. Bize tamire getirdiklerinde istedigimiz para da fazla geliyor. ‘O paraya gider yeni ayakkabi alirim’ diyorlar. Önceki yillarda aylik 60 çift ayakkabi yapip satiyorduk. Simdi marketler bile ayakkabi satiyor” dedi. Ayak sagligini düsünenlerin deri ayakkabi giyinmesini öneren Ates, “Deri ayakkabi her zaman sagliklidir. Vatandas ayakkabi alirken, deri olup olmadigini sormasi lazim” diyerek tavsiyede bulundu.

DERI AYAKKABI TERI EMER

ELDE yapilan ayakkabilar ile fabrika yapimi arasinda fazla bir fark olmadigini dile getiren ilçenin en eski ayakkabi firmasi olma özelligini tasiyan Hacilar Kundura’nin sahibi Mustafa Dogru: “Eskiden çok çesitli ayakkabi yoktu. Simdi sayilamayacak kdar ayakkabi çesidi var. Fabrika yapimi ayakkabilar ile el yapimi ayakkabilar arasinda fark yok. Yeter ki malzemesi iyi olsun. Vatandaslarimiz ucuz ürünlere yöneliyor. Bu ürünlerin çogunda emitasyon malzeme kullaniliyor. Suni deri ve atik naylonlardan yapilan ayakkabilar ciddi oranda ayaga zarar verir. Deri olan ayakkabilar ayagin terini emiyor. Bundan dolayi bütün müsterilerimize deri ayakkabi öneriyoruz” dedi. “Önceden insanlarin bir yabanlik bir de günlük iki ayakkabisi olurdu. Az ama iyi ayakkabi giyerdi insanlar” diyen Dogru, son müsterisine ayakkabisini 31yil önce yaptigini söyledi.