Türkiye’nin baslica tarihi kentlerinden olan Metropolis, M.Ö. 3. yüzyila çevredekizengin mermer yataklari da önemli bir gelir kaynagi idi. Kentte, ticaretin gelistigi, hatta Hegesias isimli bir bankerin varligi yazitlardan ortaya çikiyor.

KULTUR ve Turizm Bakanligi ve Trakya Universitesi isbirligiyle ve Sabanci Vakfi, MESEDER, Trakya Universitesi ve Torbali Belediyesi destegiyle 20 yildir sürdürülen Metropolis Antik Kenti’ndeki kazi çalismalarinin 2010 yili programi geçtigimiz günlerde sona erdi. Bu yilki kazilarda, Roma Hamami ve Palaestra (Güres Alani) önemli ölçüde gün isigina çikarken, kentin geçmisteki parlak sosyal yasantisini aydinlatan önemli veriler elde edildi. Trakya Universitesi Arkeoloji Bölümü Ögretim Uyesi Yrd. Doç. Dr. Serdar Aybek baskanligindaki, 35 isçi, 25 ögrenci ve arkeologdan olusan kazi ekibi tarafindan yürütülen kazi çalismalarinda kentin geçmisteki parlak sosyal yasantisini aydinlatan önemli veriler elde edildi. Roma Hamami ve Palaestra’da yapilan çalismalarla yapilarin plani büyük oranda ortaya çikarken, geometrik bezemeli taban mozaikleri ve birçok metal, pismis toprak, kemik ve camdan yapilan küçük eserler bulundu.

MEDENIYETLERIN BESIGI

METROPOLIS  oldukça verimli Kaystros (Küçük Menderes) Ovasi´na hakim bir konumdadir. Hayvanciligin yani sira üzüm, zeytin ve meyvecilige dayali tarim, kente önemli gelir kaynagi Antik cografyaci Strabon, Ege Bölgesi’ndeki ünlü sarap merkezleri arasinda Metropolis´i de saymaktadir. Çevredeki zengin mermer yataklari da önemli bir gelir kaynagi idi. IzmirEfes yolu üzerinde kurulmus kentte, ticaretin gelistigi, hatta Hegesias isimli bir bankerin varligi yazitlardan ögrenilmektedir. Metropolisli zenginler, kentlerinin güzelligi için cömert davranmislar, Stoa, Tiyatro ve Gimnazyum gibi anitsal yapilarin yapimina parasal katkida bulunmuslardir.

KIZILHISAR’DAN TORBALI’YA GEÇIS

METROPOLIS, “Ana Tanriça Kenti” anlamina gelmektedir. Meter Gallesia isimli Ana Tanriça´nin tapinaginin bulundugu kutsal magara, kentin 5 km kadar kuzeyinde Uyuzdere Mevkii´nde bulunmaktadir. Magara içinde yapilan kazilarda, topraktan yapilmis çok sayida pismis toprak Ana Tanriça heykelcigi bulunmustur. Metropolis´te 1989 yilindan beri sürdürülen kazilarda en erken yerlesim Akropol´de bulunmustur. Roma Dönemi´nde kent, önemini korumus ve Hamam, Gimnazyum gibi kamu yapilarinin yani sira, Roma Imparatorluk geleneginde zengin evleri de yapilmaya baslanmistir Bizans Dönemi´nde Metropolis, bir piskoposluk merkezi olmustur. Bu dönemde savaslar ve ekonomik nedenlerden dolayi küçülmeye baslayan kentte, bir Bizans Kalesi insa edilmistir. 14. yüzyilin baslarinda Aydinogullari Beyligi´nin egemenligine giren kent, Osmanli Dönemi´nde “Kizilhisar” adiyla bir ilçe durumuna gelmistir. 19. yüzyilda IzmirAydin Demiryolu´nun insasi ile Torbali adiyla bugünkü yerine tasinmistir.