Sultan Abdülhamid tarafindan Bülbüldere’ye yaptirilan okulun kayitlarinda çok ilginç verilere ulasildi. Istatistikler, 117 yil önce kiz ögrenci sayisinin erkeklerden fazla oldugunu ve ilçede daha çok okul yapildigini ortaya koyuyor

SON dönemde basta kiz çocuklari-nin okumasina yönelik kampanya-lar olmak üzere egitimde birçok projeye imza atilirken, Torbali Be-lediyesi Kent Arsivi Sorumlusu Ya-sin Kayis  oldukça ilginç bilgilere ulasti. Kayitlarda, Torbali’da 117 yil önce kiz ögrenci sayisinin er-keklerin 2 kati oldugu ve bugüne kiyasla daha çok okul yaptirildigi ortaya çikti. Sultan Abdülhamid tarafindan Bülbüldere’ye yaptirilan okulun günü-müze ulasan kayitlarin-da çok ilginç verilere ulasildi. 1902 yilinda tutulan kayitlara göre 42 olan ögrenci sayi-sinin tam 28’ini kizlar olusturuyordu. Simdi-lerde ise Subasi Ilkögre-tim Okulu’nda tasimali sis-temle egitim gören 15 ögrenci-den sadece 6 tanesi kiz.

KIZ ÖGRENCI SAYISI ERKEKLERIN 2 KATI

“HAYDI  Kizlar Okula, Baba Beni Okula Gönder, Kardelenler” ülke-deki binlerce kizin okula gönderil-mesi adina baslatilan kampanyalar-dan sadece birkaç tanesi. Küçük yasta evlendirilme ve çalistirilma gerekçesiyle okula gönderilmeyen kizlar, toplumumuzun en büyük kanayan bir yarasi. Egitime büyük önem veren Sultan Abdülhamid 117 yil önce Torbali’da tam 15 tane ilkögretim okulu yaptirdi. Bülbül-dere’de 1893’te yapimina baslanan okul, 1 yilda tamamlandi. Okulla-rin tamami 2 sinif, 1 ögretmen odasi ve 1 dükkândan olusuyordu. 1894’te açilan okulda Sükrü Efendi muallim yaparken 14 kiz, 12 erkek egitim görüyordu. 1896’da ögretmen sayisi 2’ye çikarken 23 kiz, 16 erkek okuyordu. 1902’de ise 28 kiz, 14 erkek ögrenci egitim aliyordu.

KAYIS: OKUL MUZE YAPILMALI

SULTAN Abdülha-mid’in yaptirdigi bu 15 okuldan sadece 3 tanesi ayakta kaldi. Bülbüldere disinda Yeni-köy ve Kirbas’da iki tane daha bulunuyor. Yüz yili askindir ayakta duran bu okullarin ilçe-mizdeki nadir eserlerden bir tanesi oldugunu ifade eden yerel tarihçi Yasin Kayis, “Abdülhamid egitime çok büyük önem veriyordu. Bunun en büyük göstergesinden bir tanesi yaptirdigi okullarin masrafinin ta-mamini kendi hazinesinden harca-masidir. Bülbüldere’deki bu tarihi okulun Egitim Müzesi olmasi ge-rekir” seklinde konusarak sözlerini noktaladi.

EGITIMDE REKOR KIRDI

ILK kiz okullarinin II. Abdülhamid zama-ninda açildigi biliniyor. Osmanli tarihinin en canli egitim hamlesi, Sultan Abdül-hamid dönemine rastlar.
Yapilan arastirmalara göre Türkiye, Abdülhamid dönemiyle kiyaslanabilecek bir okullasma düzeyine yeniden ancak 1950’li yillarda ulasabilmistir. Mesela 1895’te ülke sinirlarina tekabül eden bölgede 835 ortaokul ve lise bulu-nuyorken 1923’te bu sayi 95’e düsmüs-tür. Her yil ortalama 400 ilkokul açilmistir ki, bu Cumhuriyet döneminde bile kirila-mamis bir rekor olarak kayitlara geçti.