Torbalı ovasının artık pamukla anılamayacağının son kanıtı TARİŞ’in pes etmesi oldu. Pamuk toplama merkezi olan TARİŞ’le ilgili geçtiğimiz aylarda makinelerini sattıktan sonra şimdi de yıkım kararı alındı.

TORBALI ovasının çok değil 10 yıl öncesine kadar simge ürünlerinden olan pamuk artık tercih edilmiyor. Tek tek kapanan çırçır fabrikaları pamuğun bitişinin habercisi olurken, son darbe de TARİŞ’in pes etmesi oldu. 1940 yılında İzmir-Aydın Karayolu kenarına kurulan SS 128 Nolu Tepeköy Pamuk Tarım Satış Kooperatifi (TARİŞ) pamuk üretiminin azalması nedeniyle 2 yıldır işletme bölümünü faaliyete geçiremiyordu. 23 dönümlük geniş bir alana sahip olan fabrikada alanında, belediyenin otobüsleri, çeşitli gereçleri ve yol yapımında kullandığı parke taşları, mıcır ve kumlar bulunuyordu. Pamuktan tamamen umudun kesilmesi ile bina için yıkım kararı çıktı.

İFLAS ETTİ

BİR zamanlar ‘beyaz altın’ denilen pamuk, üretim maliyetindeki artış ve fiyat düşüklüğü nedeniyle artık ekilmeyince, pamuğun işlendiği çırçır fabrikaları da bir bir kapanmaya başladı. Bu yıla kadar zor dayandıklarını, artık pamuktan ümitlerini kestiklerini belirten TARİŞ yetkililerinden Mustafa Bilis, “2003 yılında 16 bin ton pamuk alan fabrikamız son yıllarda çiftçinin pamuktan vazgeçip mısır ve domatese yönelinmesi ile iflasın eşiğine geldi. Ege’de pamuğun yerini mısır aldı. Oysa pamuk bir denge bitkisiydi. Pamuk üretimi düşünce bundan domates, karpuz ve tarla bitkileri de olumsuz etkilendi. Bölgemizdeki çırçır fabrikalarının neredeyse tamamı kapandı. Ovada pamuk yetiştirenler ürünün kuruma vermeyince bizde borç yükünün artması sebebiyle fabrikadaki makineleri Subaşı Şen Çır Çır Fabrikasına sattık. Binamızda Cuma günü itibari ile yıkım işlemleri başladı. Zaten kurum alanını Torbalı Belediyesi’ne tahsis etmiştik. Bundan sonra Torbalı’da Tariş sadece zeytinyağı sıkma fabrikasıyla temsil edilecek” dedi.

5 BİN DEKAR EKİLDİ

Torbalı’da bu sezon sadece 5 bin dekar pamuk ekildi. Bir zamanlar ilçede uğruna iplik fabrikaları açılan pamuğun artık ekilmiyor olması bu işin ehilleri tarafından “büyük kayıp” olarak nitelendiriliyor. Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit’in uğruna Torbalı’da fabrika kurdurduğu pamuğun şaşalı günleri artık eskide kaldı. Bir zamanlar ovanın kralı olan pamuk, şimdilerde üreticiler tarafından rağbet görmüyor. 107 yıl önce Torbalı’da fabrika açılmasını sağlayan pamuk, gün geçtikçe eriyor. Her geçen gün pamuğa olan ilgi azalırken, yerine farklı ürünler ekilmeye başlandı. Uzun yıllar devam pamuktaki düşüş, 2011 yılında yeniden hareketlenmiş ve ovada tam 24 bin dekarlık alanda ekilmişti. Ancak, bu yükseliş sadece 1 yıl sürdü. 2012 yılında 14 bin 535 dekarlık alanda üretilen pamuğun ekim alanı 2014 yılında yıl daha da azaldı ve 10 bin dekara kadar geriledi. HABER MERKEZİ