Metropolis’ten sonra Torbali’da ilk yerlesim alani olarak bilinen Triyanda’nin simdiki Ayrancilar semti oldugu ezberi yerel tarihçiler tarafindan bozuldu. Rum – Müslüman vatandaslarin yasadigi Triyanda, Yazibasi’nin batisinda yer aliyor

AYRANCILAR’A ilk adini veren bölge olarak bilinen Triyanda’nin tarihi 1830’lu yillara dayaniyor. Yazibasi’nin batisinda kalan tren istasyonunun oldugu bölgede kuru-lan yerlesim alani ayni zamanda Metropolis’ten sonraki ‘ilk yerlesik kent’ olarak tarihi kayitlardaki yerini aliyor. Bu bölgede Anado-lu’daki ilk tren seferlerinin yapil-digini ifade eden yerel tarihçi Yasin Kayis, “Torbali’nin her bölgesi bir-çok tarihi zenginligi bünyesinde bulunduruyor. Triyanda da bunlar-dan bir tanesi. Yaptigimiz arastirma neticesinde son 120 yil içerisinde yerlesik kentin Triyanda’dan To-rbali’ya; Torbali’dan da Tepeköy’e kaydigini görüyoruz” dedi.

GÖÇEBE KENTI
TORBALI Belediyesi tarafindan baslatilan Kent Müzesi arastirma-lari tüm hiziyla devam ederken, yerel tarihçiler önemli verileri gün isigina çikariyor. Arastirmacilar, ezber bozan birçok bilgiye ulasi-yor. Günümüze kadar Ayrancilar olarak bilinen Triyanda’nin, aslin-da Yazibasi’nin batisindaki tren istasyonunun oldugu bölgedeki yerlesik kentin oldugu belirlendi. 1831 yilinda Triyanda ve civar köyde yapilan nüfus sayiminda 1260 Rum, 1248 Müslüman vatan-dasin oldugu belirtildi. O yillarda kadinlarin nüfus sayimina dahil edilmedigini belirten Yasin Kayis, “Yaptigimiz incelemeler sonunda 1891 yillarinda Triyanda’da 14 dükkan, 19 magaza, 4 kahvehane, 3 firin, 1 degirmen, 1 Rufayi Tek-kesi, 1 cami, 1 Müslüman okulu, 1 Rum kilisesi, 1 çesme ve 1 tane de istasyon oldugunu belirledik” seklinde konustu

ANADOLU’DAKI ILK TREN SEFERI
METROPOLIS’TEN sonra bölge-de Yazibasi’nin batisindaki bölgede Triyanda, Yeniköy mevkiinde ise Kizilhisar kentlerinin oldugu tespit edildi. Ancak Kizilhisar bölgesinde genellikle göçebeler yasarken, Tri-yanda yerlesik kent olarak yasa-mini sürdürüyordu. 1850’li yillarin sonunda bölgede Ingilizlerin tren yolu çalismasi yaptigini ifade eden Kayis, “1860 yilinda tren yolu ve istasyonu tamamlandi. O yildan itibaren seferler basladi. Anadolu-daki ilk tren seferi de Izmir’den Triyanda’ya yapiliyordu. Ancak 1880 yilindan itibaren bölgedeki nüfus hizla azalmaya basladi. 1891 yilinda yapilan nüfus sayimi so-nunda Triyanda merkezde 150 ki-sinin ikamet ettigi ve toplam 21 evin bulundugunu belirledik. O yillardan sonra kent giderek Torba-li’ya oradan da Tepeköy’e kaydi. Yaptigimiz arastirmalar sonucunda tarihin tozlu sayfalarinda Torbali nahiyesinden önce ‘Triyanda nahiyesi’ vardi” dedi.