Pamukyazi Mahallesi Küme Evleri Mevkii’nde yasayan Romanlar yillardir kendi dillerini konusuyor. 40 ailenin bulundugu mahallede oturanlar, Romanca dilinden baska bir dil konusmuyor.
PAMUKYAZI’DA okumayazma oraninin çok düsük oldugu ve parçalanmis ailelerin fazlaca bulundugu bu bölgede yasayanlar, sadece kendilerine has olan Romanca dilini konusuyor. Geçtigimiz yillarda arastirmacilarin mercek altina aldigi bu mahallede oturanlarin tamami Romanca konusuyor. Aileler, kendilerine has dillerinin disinda baska bir dil konusmuyor. Bölgeye gelen misafirlerle, aile büyüklerinin disinda kimse kolay kolay Türkçe konusmuyor. Bu gelenegi yasatmak için mücadele ettiklerini belirten mahalle sakinleri, Roman dilinin ögrenilmesi oldukça kolay bir dil oldugunu söylediler. Yakin çevrelerinde çogu kez ten renklerinden ve yasama kültürlerinden dolayi ayrimciliga ugrasalar bile bu mahalle sakinleri kendileriyle dost olanlara evinin kapilarini sonuna kadar araliyor.

ONLARI UZEN TEK SEY IRKÇILIK
TURKIYE topraklarinda yillardir “kangren” haline gelen Romanlarin egitim sorunu bir türlü çözüme kavusturulamiyor. Aslinda egitimden önce yasamsal sartlarinin acil bir sekilde iyilestirilmesi gerekiyor. Büyük kentlerin ücra köselerinde ve dere kenarlarinda kendi kaderlerine terk edilen Romanlar, sosyopsikolojik birçok sorun yasiyor. Kendi kültürlerini yasayan Roman aileler, mahalle içerisinde hep kendi dillerini konusuyor. Yoksullugun kasip kavurdugu bu bölge insanlarinin çocuklari ise çogu kez irkçiliga maruz kaliyor. Romanlara karsi ayrimcilik, ailelerden basliyor. Roman olmayan aileler, çocuklarini Roman çocuklarla birlikte okutmak istememesi irkçiligi ve ayrimciligi çocuklarinin zihinlerine isliyor. Barakalarda yasayan Romanlarin evlerinde banyo dahi bulunmuyor.

ARASTIRMACILAR MERCEK ALTINDA TUTUYOR

“PANI mandro, ruk, rovala…” Bu kelimeler yabanci bir ülkede kullanilan bir lisana ait degil. Aksine, hemen yani basimizda kapi komsumuz olan Romanlarin kullandiklari lisana ait. 1924 yilinda Türkiye ile Yunanistan arasindaki nüfus mübadelesi kapsaminda ülkemize yerlesen Romanlar, yasadiklari toplumun kültürlerine çok çabuk adapte olarak o toplumun yasam tarzlarini benimsediler. Genellikle tasasiz olarak ve müzigi çok seven bir toplum olarak bilinen Romanlar, kendi kültürlerini doyasiya yasiyor. Kozmopolit bir ilçe olan Torbali’da her yöreden degisik insanlara rastlamak mümkün. Bölgede Kürt, Azeri, Roman, Yörük, Terekeme gibi birçok farkli kültürden insan yasiyor. Farkli bölgelerde yasayan insanlarin büyük çogunlugu kendi dillerini konusuyor, kendi örf ve adetlerini yasatiyor. Pamukyazi Mahallesi Küme Evleri Mevkii’nde yasayan Romanlar, yillardir kendi dillerini konusuyor. 40 ailenin bulundugu mahallede oturanlar, Romanca dilinden baska bir dil konusmuyor. Sadece misafirlerinin yaninda Türkçe konusan bölge halki, diger zamanlarinin tümünde dillerini çocuklarina aktariyor. Kendi dillerini konusmaktan dolayi çok mutlu olduklarini belirten bölge sakinleri, arastirmaci tarihçilerin kendilerine sürekli gelip kayit aldiklarini söylediler.