GUNUMUZ Türkiye’sinin gündemine yetismek çok zor. Bazi konulari gecikmeli isliyoruz. Büyük Torbali Gazetesi okuyuculari kusura bakmasinlar. Kerpiç evler degil ihmal ve yoksulluktan ölen yurttaslarimizin yakinlarina ben de bas sagligi diliyorum.
BM, Egitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO 1999′ da 21 subat gününü “Uluslararasi Anadili Günü” olarak kabul etti. Amaci,velilere, politikacilara, egitimcilere kisaca herkese anadilin önemini ve degerini göstermek. Anadiline sahip çikilmasini, dogru kullanilmasini ve korunmasini saglamak. Anadilinin insanlara sevgisini ve bilincini gelistirmek bu günün amaçlari arasindadir.
Dil; ayni topluluklarda yasayan veya ayni halktan olan insanlarin anlasabilmelerini saglayan bir iletisim aracidir. Süreç içerisinde sekillenen halkin ortak degeri olan dil ayni zamanda artik kutsal ve canli bir varliktir. Diller halkla vardir, insanlar gibi dogar büyür, baski altina alindiginda inleye inleye ölür giderler.
Anadil kültürel bir zenginliktir. Anadil insan kisiligini, olusturan dayanaklarin basinda gelir. Ayrica toplumsal, tarihsel, düsünsel ve kültürel mirasimizin tasiyicisidir. Bayraklar degisir, sinirlar degisir ama anadil kolay kolay degismez. Var oldugumuz topraklardan kopabiliriz ama anadilimizden kopamayiz. Anadili ve kültürel degerleri yasaklanmis, horlanmis bir insan veya topluluklar içinde, yasadigi halklarla, barisik olamaz. Kendini, güvensiz hisseder. Bu nedenle çok kültürlü, çok inançli, çok dilli ve çok uluslu toplumlarda, toplumsal barisi ve baris kültürünü hayata geçirmenin bir yolu da bilimsel, demokratik ve özgür bir anadili egitiminden geçer.
Almanya’ya göç baslayinca anadilimizin baskilanmamasi için ögretmenler göndermeye basladik. Almanya “hayir” demedi. Türkçe egitim ve ögretimi özgür birakti. Almanya’nin Kuzey Ren Vestfalya Eyaletinde, Türkçe, Yunanca, Ispanyolca, Italyanca, Rusça, Arapça, Farsça ve Sirpça basta olmak üzere tam 24 çesit anadilde egitim ögretim yapiliyor. Almanya her nedense bölünüp parçalanmiyor. Toplam 1350 Anadili ögretmeni var.
Sasirdiniz degil mi? Biz ne yaptik? 12 Eylül darbesiyle bütün dillere asimilasyon uyguladik
Kürtçe konusmayi yasakladik. Sonra piskinlikle “biz Kürtçe konusmayi yasaklamakla hata ettik” deyip temize çiktilar. Yillar sonra olumsuzluklarin faturasini hep birlikte ödedik. “Tam bagimsiz ve gerçekten demokratik bir ülkenin dürüst bir yurttasi olarak yasamak istiyorum. Bu benim düsüm. Herkes kendi anadilinde türkülerini söyleyebilsin.” diyen Ahmet Kaya’nin basina gelenler hala hafizalarimizda taptaze. Ahmet Kaya gurbet ellerde ölünce o sovenist ve irkçi kafalar, özür dilemeye kalktilar. Iste böyle. Tarih, farkli düsünen insanlarin, zaferleri ile doludur. Yeni, olanin, hem söylemesi hem de kabul edilmesi zordur.
Her insanin anasi dünyanin en güzel anasidir. Benim anam, rahmetli Emine anam gibi. Her insanin anadili de dillerin en güzelidir. Anadilim Türkçe gibi.
Ana sütü çocuklar için en degerli bir besin kaynagidir. Ana sütü ile beslenilemeyen çocuklarin bagisiklik sistemlerinin yeterli olmadigini biliriz. Anadilinde egitim ögretim göremeyen çocuklarin ve halklarin da zaman zaman sagliklarinin bozuldugu çevresindekilerle uyum saglayamadiklari verimli ve yararli olamadiklari gözlemlenmistir. Kisacasi Anadili ana sütü gibidir. Torunum, annesini emerken bir eli de öteki memenin üstünde dururdu. Elini memeden çektigimizde hem aglar hem de emmeyi birakirdi. Çocuga güven veren ana ve ana sütü ikilisidir. Büyümesinde ve psikolojik durumunda etkilidir. Anadili de Ana sütüne benzer birçok özellik tasimaktadir. Özetlersek, ANADILI, TOPLUMSAL BARISI ve insanlar arasindaki, dostluklari gelistirir.
Konuya biraz daha yakinlasalim. Geçen ay Diyarbakir’da ilk Kürtçe bir müzikal sahnelendi. Tiyatro sanatçisi Haldun DORMEN, Cevat Fehmi Baskut’un “Buzlar Çözülmeden” adli eserinden uyarlanan “Bir kis öyküsü” müzikalini “Çirokek Zivistane” adiyla Kürtçe olarak seyircisiyle bulusturup sahneye koydu. Bu iki perdelik oyunu Diyarbakir Valisi Hüseyin Avni Mutlu da izledi. Sanat dilinin evrensel oldugunu ifade eden vali Mutlu söyle konustu. ”Farkli dillerdeki tiyatrolari keyifle izliyoruz. Sehir tiyatrosun da böyle bir oyun ilk kez sahnelendi, neticede bir kültürel etkinliktir. Iyi bir baslangiç oldu diye düsünüyorum “.
Artik sözün bittigi yere geldik, bundan sonraki yorumlar, okuyucularimizin olacak. Her zaman ve her yerde ANADILLERIMIZI ÖZGURCE kullanabildigimiz günlerde, güzel günler görecegiz…
“Özgürlü, yalnizca ve daima farkli düsünenlerindir.”