Günün sözü “Saz çalmayan tel kadrini ne bilir?”Karacaoğlan

BEN, yaşım itibariyle bu ilçenin mazisine o kadar da vakıf değilim. Ama yetmiş, seksen yaşını sürenler o eskinin Torbalı’sını çok daha iyi bilmekteler. Zaman zaman bu çınarların gölgesine oturup o günleri dinlediğimiz vakidir. Mesela Torbalı Mahallesi’nde yaşamakta olan Naim Özkarademir’den dinlemeyi severim eski Torbalı’yı. Özkarademir, neredeyse doksan yaşına dayandı ama hafızası ve talâkatı hala sağlamdır. 40’lı yılların, ikinci dünya savaşı yıllarının Torbalı kahvehanelerini serer gözlerinizin önüne. Kendinizi bir eski radyo başında oturmuş Stalingrad Cephesi’nde sürmekte olan Rus-Alman muharebesinin seyrini takip ederken bulur gibi olursunuz. Eski yağmurları dinlerken sıtmaya tutulmuş gibi titrersiniz. Sonra göçüp gitmiş ve çoktan unutulmuş simalar yarım yamalak belirir karşınızda. At arabası süren, kazmayla kök söken, nüktedan ve garip mizaçlı insanlardır bunlar. O çınarlar kadar derine gitmese de köklerimiz bizler de yirmi-otuz yıl öncesinin Torbalı’sı hakkında bir şeyler hatırlıyoruzdur. Mesela Pamukyazı Köyü’nden servise binerek, ilçe merkezindeki ortaokula gitmeye başladığımız 1991 senesinde Torbalı girişinde bir levha karşıladı bizi. Bu levhada Torbalı’nın nüfusunun on yedi bin olduğu yazılıydı. Kimi zaman okuldan çıkışlarda meydan civarında gezinirdik; şimdi on araba varsa caddede o vakitler iki tane vardı. Şimdi yüz kişi varsa meydanda o zamanlar yirmi kişi anca vardı. Sıcak yaz günleri okulu asıp Moskof Çayı’na yüzmeye giden çocuklar vardı aramızda. Seksenli yıllarda Saray Sineması’nda film izlemek bir başkaydı. Gönlü ve gözü tok insanların memleketi gibiydi Torbalı. Ne olduysa doksanların ikinci yarısından sonra oldu. Ve işte şimdi nüfusu yüz altmış bini aşan ve yaşamak bir mesele olan bir Torbalı manzarasıyla karşı karşıyayız. Maziyi bilenler eski Torbalı’yı özlüyor; bilmeyenlerse kıyaslama yapamadıkları için yeni Torbalı’yı ya abartıyorlar ya da at gözlüğü takarak bakıyorlar manzaraya. Torbalı gelişti; gelişiyor diyenler var hala. Müteahhitlerin Torbalı’yı geliştirdiğini iddia eden saf dillere bile rastlanıyor. Kimse alınmasın ama müteahhitler Torbalı’yı geliştirmedi, sevdiğim bir inşaat mühendisi ağabeyimizin deyimiyle “Torbalı’nın içine ettiler.” Zaten bir kenti geliştirecek olanlar müteahhitler değil; mimarlar ve şehir plancılarıdır. Onları da arayın ki bulasınız. Öyle her yerden mantar gibi apartman dairelerinin fışkırması ile bir kent bir yerleşim gelişmez. Sadece bir sorunlar yumağı haline döner o yer. Alt yapı, üst yapıyı takip edemez, kentin kedine has olan ısı ve rüzgâr yayılımı değişikliğe uğradığı için mevsimlerin etkileri bile farklılaşır. Mahallelerin ve sokakların hafıza duvarları çatlar; birbirine ve kendilerine yabancı insanlar yayılır etrafa. Sosyal ve ekonomik doku bozulur. Kâzım Dirik gibi caddelerde yazın kavrulursunuz, boğulursunuz. Hem ruhunuz hem vücudunuz yorulur, stres olur, bedbinleşirsiniz. Üzgünüm ama yeni Torbalı’nın hali bu. Zaten hepimiz de yaşıyoruz bu realiteyi. Bizim gibi bu ilçenin mazisini hatırlayanlar için ara sıra o geçmiş günlere zihinsel bir yolculuk yapmak bir kaçış olabilir. Ancak o eskiyi bilmeyenler bu fantazyadan da yoksundurlar. Onların gidebilecekleri bir yerleri de yoktur. İyi de biz ve onlar, yani hepimiz nereye gidiyoruz? Torbalı, bundan on beş yıl sonra da bugünleri özler mi?

Karakızlar Göleti’nde kimse ölmesin!

Ben, Karakızlar Köyü civarında bir gölet olduğunu biliyordum; ama göletin yaklaşık kırk metre derinliğinde olduğunu bilmiyordum. Geçenlerde o civardan bir ağabeyimiz telefon etti, Karakızlar Göleti’nde şu sıcak yaz günlerinde bir sürü çocuğun yüzdüğünü ama etrafta herhangi bir güvenlik önlemi alınmadığını ve de bir uyarı levhası bulunmadığını söyledi. Eğer, gölette tehlike mevzu bahisse ve çok sayıda çocuk gölette yüzmekteyse orada çevresel tedbirlerin alınmasında fayda var. Yarın bir gün üzücü bir hadiseyle karşılaşmayalı sonra.

Meyhaneler açık mı?

İsmini vermekten imtina eden bir vatandaşımız da Ramazan ayı gelmesine rağmen ilçedeki pek çok meyhanenin açık olmasından rahatsız olduğundan şikâyetçi. Aslında bu durum benim de dikkatimi çekmiyor değil. Eskiden, mübarek sayılan bu tür zaman dilimlerinde meyhaneler bir aylığına da olsa kapılarını kapatırlardı. Şimdiyse on meyhaneden sekizi açık vaziyette. Hoş, bu durumda kimseye de “Neden mekânın açık?”demek doğru bir tavır olmaz. Sonuçta bu, bir inanç ve vicdan meselesi. Ancak vatandaşlarımızın da b konulardan dert yandığı bir gerçek.

Bizim Ali ne diyor?

Bizim Ali’yi (Ali Halavurt)bilen bilir. Atlarla filan arası çok iyidir, ganyan bayisinden çıkmaz, en iyi tüyolar kendisindedir, fena çocuk da sayılmaz hani. Torbalı’nın yerlilerinden sayılır bu arkadaşımız. Arada sokakta, caddede karşılaşırız ve Bizim Ali mutlaka bir şeyler söyler bana. Geçenlerde hiç olmayacak iki kişiyi bir masa etrafında görmüş Bizim Ali. Geldi, durumu bana anlattı. Sonra da dedi ki, “İnsanlarda bazı ilkelerin olmaması çok garip, ama düşüncenin olmadığı yerde ilkeler de olmuyor maalesef.”Vallahi şaştım. Bizim Ali tam bir filozof gibi konuştu çünkü.