SANCI, canlinin organlari arasindaki ile-tisim eksikliginden kaynaklanan bir rahat-sizliktir. Sanci genellikle Anadolu da kulla-nilir. “Sirtim agriyor” yerine “sirtim (ya-girnim) sanciyor,” denilir. Toplum da ay-nen, canli bir organizma gibidir. Zaman zaman toplumda da sancilar olusur. Önemli olan bu sancilari, zamaninda görebilmek ve duyabilmek, barisçil yollardan çözüm öne-rileri sunabilmektir. Referandumlarin (halk oylamasi) amaci da bu olsa gerek. Fakat ülkemizde uygulanan referandumlar hal-kin iradesi disinda olusmustur. Örnegin 82 Anayasasinin %99 oyla kabul edilmesi gibi.
Ulkemiz yine bir referandum sancisi yasi-yor. Meydanlar kirana kirana sanki genel seçim havasinda, iktidar kavgalari yapili-yor. Alkislar birbirini kovaliyor, 75 milyo-nun yarisinin, yoksulluk ve açlik sinirinda yasadigi unutuluyor, unutturuluyor. Ulkemizin her yani karis karis geziliyor, bunca harcanilan para nereden geliyor? Soran var mi? Futbol takimi tutan taraftar-lar gibi yüksek perdeden söylenen her sözü alkisliyoruz. Arada sirada, karsi tarafi da “yuh”lamayi unutmuyoruz. Aglamalarla basladigimiz referandumu mahalle kavga-sina dönüstürerek devam ediyoruz.
Simdi gelelim, çiçegi burnunda yeni ana-yasamiza ve 82 darbe anayasasina.
Her iki anayasa da, bu ülkede yasamayi sürdürdügümüze göre bana dogru dürüst yurttaslik hakki tanimiyor. Anayasalarin metinleri genis kesimleri temsil edenlerle tartisilip yazilmadi. Insanlara onur veren, sendikal örgütlenmeyi önemseyen, birey-sel özgürlükleri destekleyen bir anayasa midir? Eskisi ve yenisi? Hayir. Geçen yillardaki 1 Mayis’larda ki, biber gazlari ve basinçli sular unutuldu mu?
Eskisinde ve yenisinde 12 Eylül artigi, zorunlu din derslerini, insan haklari ihlali olarak kabul eden AIHM ve Danistay ka-rarlari var mi? Yok. Böyle bir anayasa demokratik olabilir mi? Hayir. Ulkemizde kanayan bir yara durumuna gelen, Alevilere ve Kürtlere onur veren bir sözcük var mi? Yok. Kamuda çalisan memurlarin grev hakki taninmis mi? Hayir. Seçim baraji % 10’un altina % 3’lere indiriliyor mu? Hayir. 12 Eylül darbesini mahkûm etmeyen, onun ortaya çikardigi bütün kurum, kuruluslar ve yasalarla hesaplasildi mi? Hayir. “Vatanda-sin önüne % 10 baraj kuran iktidarlar, halkin iktidari olmaktan çikar. Halka ra-kip takim olurlar. Hem referandumu “de-mokrasi sinavi,” olarak sunacaksiniz, hem de halkin önüne yüksek baraji kuracaksi-niz… Yutan olursa”!
“Daha bir yil önce Kösk’te agirlanan Ev-ren’in hapse atilmak istenmesi inandirici geliyor mu size”? Iktidar sekiz sene boyun-ca geçmis 12 yildönümlerinde ses çikart-mamisken, darbeci pasalarla nikah sahit-ligi yapan, Anaokulu açanlarin, darbeciler-le hesaplasmasi inandirici geliyor mu si-ze”.? Ister Evet, ister Hayir, ister Boykot olsun, bu referandum 12 Eylülle hesap-lasma degildir. Kim ne derse desin.
Konunun daha iyi anlasilmasi için kendim-den örnek verecegim. Söyle yaptim, böyle yattim çiktim gibi övünmelerden hoslan-mam Nazim’in dedigi gibi;
“Her gün içtim ama aksamci olmadim
Alnimin teriyle kazandim, ekmek parasini,
Ne mutlu bana”
12 Eylül döneminde 21 yillik sinif ögret-meniydim. Darbeyle birlikte, tüm haklarim çignendi. Yani emekli sandigindaki tüm haklarim silindi. Sonra SSK’dan emekli oldum. Benim gibi binlerce yurttasin dilek-çeleri ile Danistay ve Anayasa MAHKE-MESI kamuda geçen yillarla ilgili ikrami-ye verilmesine karar verdi. Sözde 12 Eylül-le hesaplasacagiz diyen AKP yönetimine, “düzenleme yap çalisanlarin haklarinin verilmesi gerekir” dedi. Hiçbir düzenleme yapilmadi. Sili diktatörü Pinochet ile he-saplasilirken, darbeden zarar görmüs bütün Silili yurt-taslar yararlandi. Benim gibi in-sanlarin 30 yildir anasi agliyor, eski ve yeni ana-yasada haklarimizi koruyan bir madde var mi? YOK. Ama Yüksek Askeri Sura Kararlariyla ordudan atilan insanlarin hak-kini koruyan maddeler var, yeni anayasa taslaginda.
Diyelim ki, yeni anayasa taslagina hayir dedik. Ne olacak, darbe anayasasi karsi-miza çikacak. Eski hamam eski tas. Ten-cere dibin kara, seninki benden kara. Tasi da hamami da yenilenene kadar, hepsine hayir diyorum ve sandiga gitmiyorum.
Bir yurttas olarak bu da benim özgür dü-süncem. Hiç bir kimsenin bana kulp tak-maya hakki yok. Referandum da evet ve hayir diyecegini belirten yurttaslara yapi-lan baskilari ve siddetleri de kiniyorum. Insanlar hiçbir kimseden korkmadan ve çekinmeden düsüncelerini söyleyebilme-lidir. Ancak o zaman dogrular ortaya çikar.
Yasalar fakiri ezer ve zenginler ise yasa-lari yönetir.  (OLIVER)
Dertlerimize derman olan, Anayasalar yazdigimizda, güzel günler görecegiz.