“Bir Söz” : Hiç hata yapmayan insan, hiç bir sey yapmayan insandir ve hayatta en büyük hata, kendini hatasiz sanmaktir ”. Yunus Emre

Ataç, siir üstüne yazar ya da konusurken, sik sik, ‘yapi’ sözcügünü kullanirdi; sözgelisi, ‘Ozan, sözcüklerle bir yapi kurar,’ derdi. Burada ‘yapi’ sözcügü ile anlatilmak istenen, ilk bakista ve hele siir sorunlarina yabanci olanlarca sanilacagi gibi, siiri eskilerin deyisiyle bir ‘abide’ saymak, böylece de onu göklere yükselen ölümsüz bir kalit olarak övmek degildir. Baska türlü söylemek gerekirse, ‘siirin yapisi’ sözünde bir mecaz yoktur; buradaki benzetme, düpedüz tastan, tugladan, demirden yapilan yapilarla, sözcüklerden kurulan siir arasindaki öz birligini göstermek amacini gütmektedir. Eskilerin ‘insa’ sözcügü de bu anlamdadir, ama düzyazi için kullanilmistir.(M.Cevdet Anday)

Suheir Hammad (25 Ekim 1973) Filistin asilli Amerikali sair,yazar, politik aktivist.

Filistinli mülteci bir ailenin çocugu olarak Urdün Amman’da dogdu. Bes yasindayken New York’a göçtüler, 16 yasina kadar orada yasadi. Ailesiyle Staten Island’a tasindilar. Siirleriyle, siir okuyarak dünyanin çok yerini dolasti. Sokak köselerinde, TV’de, salonlarda, üniversitelerde siirlerini okudu.

Bir aktivist olarak; göçmen haklari, yasam kosullari, cinsel ayirimcilik gibi birçok konuda faaliyet göstermektedir.

Ali Canip Yöntem, (1887 -1967), Türk sair, yazar ve edebiyat tarihi arastirmacisi.

Selanik Hukuk Mektebi`ndeki egitimini son sinifta yarim birakti. Gençlik yillarinda Selanik`te yayimlanan Genç Kalemler (1910-12) dergisinin basyazilarini yazdi. Ögretmenligi seçen Ali Canip, Lise müdürlügü, müfettislik, müfredat düzenlemesinde çalisti ve ders kitaplari yazdi.Iki dönem Millet vekili seçildi ve Türk Tarih Kurumu üyeliginde bulundu.

Edebiyata siirle baslayan Ali Canip Bey, hece ölçüsüyle ve yalin bir dille yazdi. Dergi çikardi, yazarlik yapti.

Jean Nicholas Arthur Rimbaud (20 Ekim 1854 – 10 Kasim 1891) Sembolizm’in en büyük temsilcilerinden, aykiri sair.

Yasami ve yapitlari çevresinde yaratilan efsane ile modern siiri müthis etkilemis, Simgeci ve Gerçeküstü akimlarin öncüsü Fransiz sair Arthur Rimbaud, babasinin ailesini terk etmesi nedeniyle annesi tarafindan yetistirilmek zorunda kaldi. Sinirli ve asi bir karaktere sahip olan Rimbaud, kisa bir süre sonra ailesine, ahlâk ve din kurallarina karsi çikmaya basladi. 1870’te retorik hocasi Georges Izambard, Rimbaud’nun edebiyat yetenegini anlayip, onu yazmaya tesvik etti. Siirlerinde sert bir dille III. Napoleon’a, burjuva sinifina ve Katolik kilisesine saldirilarda bulunan Rimbaud, Les effarés’de (Saskinlar) yoksul çocuklara, Le Dormeur du val’de (Vadide Uyuyan Adam)  ise savasta ölenlere duydugu üzüntüyü dile getirdi. Eylül 1871 yilinda bu amaci gerçeklesti ve siirlere hayran kalan Paul Verlaine, Rimbaud’u Paris’e çagirdi. Paris’e geldigi zaman, yol boyunca yasadigi serüveni sembolist bir sekilde anlatan Le bateau ivre (Sarhos Gemi) adinda çok uzun bir siir yazmaya basladi. Örnegin kilise duvarlarina “Tanri’ya Ölüm” diye yazarak davranislarinin kabaligiyla herkesi hayrete düsüren Rimbaud’un Temmuz 1872’de Paris’i terk etme kararini Verlaine de onayladi ve birlikte Belçika ve Almanya’da gezgin ve bohem bir yasam sürdüler. Her türlü içkiyi ve uyusturucuyu denediler. Bu süre boyunca, daha sonra Illumminations Aydinlanislar/Esinlenisler) kitabinda yayinlanacak siirlerini yazdi. Rimbaud, Sembolistlerin on iki yil sonra yeniden kesfedecekleri serbest siiri (özgür kosuk) 1872 sonunda yaratti.

Marsilya’da bir bacagi kesilen Rimbaud birkaç ay sonra 10 Kasim 1891’de Coception Hastanesi’nde kangren nedeniyle öldü.

25 Ekim dogumlu Asik Veysel Satiroglu’nu bir siiriyle aniyoruz.

Siirle kalin

“Konu Sairlerden”

Ne Yapacagim…

Savas tamtamlarinizla

Dans etmeyecegim

Vermeyecegim savas

Tamtamlariniza ne ruhumu nede

Bedenimi

Dans etmeyecegim

Çalmalarinizla.

Bilirim bu cansiz

Çalmalari. Iyi bilirim

Basvurdugunuz

Oyunlarinizi.

Canliydi bir zamanlar

Avlanmis, yakalanmis,

Serilmis. Savasa çagiran

Davullarinizla dans

Etmeyecegim. Senin için

Dönüp vurup patlamayacagim.

Nefrete bulasmayacagim senin için

Senden bile nefret etmeyecegim.

Öldürmeyecegim senin için. Dahasi

Senin için ölmeyecegim. Ölülerin

Arkasindan öldürerek yada intihar

Ederek yas tutmayacagim.

Senin yada bombali dansinizin

Tarafinda olmayacagim

Çünkü baskalari öyle yapiyor.

Herkes yanlis olabilir.

Yasam bir haktir, tamamlayici

Yada herhangi bir sey degil.

Nereden geldigimi

Unutmayacagim.

Kendi davulumu çalacagim. Sevdiklerimle

Toplanip, kendi sarkimizla dans

Edecegiz. Mirildanmalarimiz

Tamtamlarimiz olacak.

Oyunlarina alet edemeyecekler.

Vermeyecegim adimi

Nede yasantimi sizin kavganiza.

Dans edip direnecegim ve

Dans edip inatla hayatta olacagim ve

Dans edecegim. Bu kalbin atisi daha

Yüksektir ölümden. Savas

Tamtamlariniz bu nefesten daha yüksek degildir.

Suheir Hammad

Çeviri: Mehmet Bardakçi

*******************************************

Sokak Feneri

Ölü bir camdan aglayan korku

Iniyor serseri ve bos geceye;

Kaldirimlar bütün sükut, uyku…

Her duvar, her kovukta simdi niye

Bir büyük göz niyaz eder, aglar

“Bitsin artik bu gizli süphe!” diye?

Korkarim… Saklanir heyulalar…

Bana der: “Iste bir sahife oku,

Sari gölgemde hasta kalbin var!..”

Ölü bir camdan aglayan korku…

Ali Canip Yöntem

********************************

Duyum (Sensation)

Mavi yaz aksamlari, patikalarda, dalgin,

Gidecegim, sürtüne sürtüne bugdaylara:

Ayaklarimda islakligi küçük otlarin,

Yikasin birakacagim basimi rüzgâra!

Ne bir sey düsünecek, ne bir lâf edecegim.

Ama sonsuz bir sevgi dolduracak içimi;

Göçebeler gibi, uzaklara gidecegim,

Mutlu, sanki yanimda bir kadin varmis gibi.

Arthur Rimbaud

Çirpinip Içinde

Çirpinip içinde döndügüm deniz

Dalgalanir cosar rüzgârindan

Mevce gelir cosar inleyen askim

Ah çektikçe kaynar gelir derinden

Derya cosar inci saçar kenara

Ask ehli dayanir atese kara

Bülbüller gül için giyinler kara

Seherler uyanir gülizarindan

Dert ile mihnete dalmayan asik

Ne yemis ne doymus eli bulasik

Kinama Veysel’i fikri dolasik

Ayrilmis yarinden yar diyarindan

Asik Veysel Satiroglu

********************************************